Thứ Năm, tháng 7 10, 2008

LẠI NÓI VỀ TÍNH CÁCH

Dương Minh

Gần đây trên BanTroi có một số bài trao đổi về “tính cách” nói chung và “tính cách đàn ông” nói riêng. Nói về “tính cách” là bàn về một cái “thước đo” quá lớn rồi, đương nhiên có nhiều chính kiến khác nhau. Đã có lần tôi nói “từ những năm 80 của thế kỷ trước tôi cứ lờ mờ về một bài học: trong thực tiễn ở xứ mình, mọi đơn vị “thước đo” không có cái chung nào cả mà do con người cụ thể quyết định!”. Xin lấy chuyện của tiểu đội tôi làm thí dụ.
Tiểu đội của tôi bây giờ - gọi là Tiểu đội cho oai chứ thực ra nó chỉ là cái tổ tam tam, gồm 3 người: A trưởng, thằng con và cái thằng tôi (cô con gái lớn đã ra ở riêng). Ngòai ra còn có cố vấn cho A trưởng là mẹ tôi. Với tuổi đời gần tám muơi, trực tiếp tham gia kháng chiến từ lúc 15 tuổi, bà làm cố vấn là đương nhiên. Như vậy Tiểu đội tôi chỉ có hai thằng lính là con trai tôi và tôi. Cùng là lính nên chúng tôi đều được kèm cặp, bảo ban nhiều chuyện, trong đó có rèn luyện tính cách. Mỗi người lính được A trưởng và cố vấn đòi hỏi ở mức độ khác nhau là lẽ thường tình nhưng lại trái ngược nhau thì tôi không sao hiểu nổi.
Này nhé, với con tôi vợ tôi dạy “Con phải ham học và cố gắng học cho giỏi, ở đời nếu thiếu kiến thức thì chẳng làm nên trò trống gì đâu”, còn với tôi vợ tôi lại nói “Anh đừng có tự hào là học giỏi, giờ này vẫn cố mà đọc cái này, học cái kia làm gì. Cái giỏi học của anh có mài ra mà ăn được đâu, thời buổi bây giờ khối người dốt, bằng cấp rởm vẫn thành ông nọ bà kia, tiền tiêu như nước đấy thôi!”.
Về tính trung thực, A trưởng nói với con “Mẹ ghét nhất cái tính dối trá, thiếu trung thực, nếu con để bà với ba mẹ còn không tin con thì ra ngòai ai người ta tin con!”. Thế nhưng với tôi lại yêu cầu “Anh bỏ cái kiểu sống trung thực, thật thà ấy đi. Cứ nghĩ gì nói thế, người ta ghét anh là đúng. Phải biết cách nói cái gì người ta thích mặc dù bản thân anh cho thế là sai, thế là xấu!”. Cố vấn giải thích thêm “Bây giờ có nhiều người muốn nói gì thì nói, đúng hoặc sai, hay hoặc dở … ai cũng phải vỗ tay khen. Con nên nhớ con không thuộc cái tầm được “nói” mà chỉ ở cái tầm “vỗ tay” thôi!”.
Về quan hệ xã hội, A trưởng dạy con “Phải biết chọn bạn mà chơi. Ai ngoan, học giỏi thì mình kết bạn. Mẹ cấm giao lưu với mấy đứa cậy giàu có mà lêu lổng, ham chơi. Cái ngữ đó - nhất là cái lọai giàu có bất chính, bao giờ cũng phách lối, không coi ai ra gì đâu con ạ!”. Ấy thế mà với tôi lại đặt vấn đề “Người ta trịch thượng vì người ta có tiền, có quyền. Chơi thân với người ta chỉ cần một tiếng của họ là anh đỡ khổ. Ừ, lính lác của anh tốt với giỏi, nhưng thử hỏi họ giúp anh được cái gì khi mấy người kia không ưa anh, không nâng đỡ anh!”. Cố vấn cũng giảng giải “Thằng Đ., thằng K. đấy (mấy sếp cũ của tôi), báo chí phanh phui, thanh tra lên thanh tra xuống, bây giờ hạ cánh an tòan rồi, cậy có tiền chúng nó lại vênh mặt lên. Khối người bây giờ vẫn cầu cạnh chúng nó!”.
Về mặt phẩm cách, A trưởng huấn thị với cậu lính trẻ “Sống phải có lòng tự trọng. Khi con không có lòng tự trọng là tự con đã coi thường mình rồi, ai người ta còn coi trọng con nữa. Phải biết phân biệt đúng – sai, tốt – xấu, nếu mình hùa theo cái sai, cái xấu thì mình thành người xấu, thành người không có đức”. Nhưng với ông lính già thì dằn giọng “Người ta sai, người ta xấu ảnh hưởng đến nhiều người cũng kệ họ, miễn đừng ảnh hưởng đến mình là được. Người ta đâu có cần lòng tự trọng, nếu biết tự trọng người ta đã không nói thế, làm thế, sống thế… Cái kiểu tự trọng của anh, cái gì cũng muốn rạch ròi là … tự trọng dởm đấy!”.
Nhiều vấn đề đại lọai như thế lắm. Trong phạm vi rất hẹp – chỉ là Tiểu đội tôi, mà quan niệm về tính cách cũng làm tôi thấy nhức đầu quá xá. Tức quá có lần tôi quặc lại “Em nói cái kiểu gì kỳ vậy. Từ trước đến nay anh tâm niệm cố sống theo đúng những điều nhà trường XHCN đã dạy anh, chính em lại đang dạy như thế cho thằng Tí, sao suốt ngày em cứ phê bình anh!”. Mọi người có biết A trưởng của tôi trả lời thế nào không? Mọi người cứ đóan đi, tôi sẽ thông báo sau.

20 nhận xét:

Nặc danh nói...

Hay lắm,Atrưởng của DM nói đâu có sai, cái đó bây giờ người ta gọi là CHUẨN MỰC KÉP! ngày nay ở Ta hay Tây Tàu gì cũng vậy thôi!?!?!người ta cố chống mà kgông được. Nói như cụ cố vấn A trưởng: trong ta có giặc. Oái oăm thay!?!?!
DS

LêThanh nói...

" Đừng nghe người ta nói, mà hãy nhìn cái j người ta làm"

Nặc danh nói...

A trưởng nói:
- Điều 1: Thủ trưởng luôn luôn đúng.
Điều 2: Nếu Thủ trưởng sai, xem lại điều 1!!!
- Em bảo anh cút đi!
Sao anh không đứng lai?
Em bảo anh đừng đợi!
Sao anh vội đi ngay?
Lời nói thoảng gió bay
Sao mà anh ngốc thế?
Không nhìn vào mắt em!!!
GM.

Minh Thu Le nói...

chú Giang đăng kí tài khoản Blogger rồi mà ko dùng à.Ba cháu tiến bộ đăng kí 1 cái rồi đó, đó cũng là 1 tính cách ..., cái tính cách này ko phải xem lại điều 1

Nặc danh nói...

" Anh khác con khác" anh cứ việc làm theo lời em nói!Chắc là chị nhà nói vậy?
-Đến bây giờ mà ông JM ko "Up Normal" mới là chuyện lạ?

Phú Hòa nói...

Trước đây, khi vợ còn sống thì tôi đã có phương châm cho mình như sau : Tốt nhất là dỏng tai nghe vợ nói để sau đó im lặng làm theo ý của mình. Tranh luận với A trưởng về những việc "đại sự" chỉ có thiệt mình.

Nặc danh nói...

Tại sao lại phải tranh luận với vợ trưởng nhỉ ? Ở nhà em đã "chuyên nghiệp hóa" từ lâu rồi : Vợ em chuyên chỉ lo những chuyện nhỏ như chăm sóc con cái, thu vén gia đình, quản lý tiền nong....Còn em thì chuyên lo chuyện lớn như vấn đề lạm phát quốc gia, suy thoái kinh tế ở Mỹ, liệu Mỹ có đánh Triều Tiên ko....Cứ thế mà thực hiện. Lãnh vực của mình thì vợ nghe mình nói (nếu vợ thích). Lãnh vực của vợ thì vợ điều khiển mình làm theo (mình ko cần phải nói). Gia đình êm ấm, ko phải tranh luận bao giờ!!!

HMK6

dathb136 nói...

Lời nói và việc làm là 2 điều khác nhau.Chứ không phải đi đôi với nhau!Cứ thế mà thực hiện.Không được cãi vợ.

Nặc danh nói...

Khổ thân, JM chớ nên bi kịch hóa vấn đề như thế chứ?
Hình như trong bài " Phản biện" của TQ, tôi có nói " Chính tôi tự phản biện mình còn chưa xong nữa là ..."!
TM

Nặc danh nói...

chào be con ĐC lâu rồi mới thấy cháu xuất hiện. Cháu đọc chuyện của các chú các bác phải cẩn thận không "nhiễm từ" đấy.Năm nay cháu có đạt học sinh giỏi không? cố gắng nhé.Hè này bố có cho đi chơi đâu ? hay bố toàn đi dđánh lẻ.
Chú DS

Nặc danh nói...

Không khí sinh hoạt ở Tiểu đội đ/c như vậy là rất tốt, đảm bảo tính dân chủ cao, ai cũng có quyền trình bày chính kiến của mình. Ở chỗ tôi "vấn đề nhân quyền" bị vi phạm nghiêm trọng, A trưởng chỉ cần lừ mắt một phát là anh em im thin thít.

12ly7

Nặc danh nói...

Theo nghĩa cổ điển.
Dụng nhân như dụng mộc, các cụ đã nói rồi. Với mỗi loại gỗ (và với kích cỡ của nó), người thợ mộc áp dụng 1 chính sách cụ thể để cho ra 1 sản phẩm tối ưu cho xã hội. Liền anh với lại con nhà anh là 2 loại gỗ khác nhau, nên liền chị áp dụng 2 chính sách khác nhau là đúng, than cái nỗi gì. Liền chị rứa mới là thợ mộc. Mần răng anh lại théc méc.
Theo nghĩa tân thời.
Phân công xã hội là nguyên tắc họat động của xã hội công nghiệp. Liền chị làm gì, liền anh làm gì đều được phân công rõ ràng, cứ rứa mà mần, miễn bàn. Còn nội dung cụ thể, anh có thể tham khảo góp ý của HMK6, trên nguyên tắc anh làm việc lớn, chị làm việc nhỏ.
HCQuang

Nặc danh nói...

Kính 2 pác nhà cụ Hà Chí!!
Nghe các pố tham lựng, Tư xin bái phục bái phục.. Lạy cả mớ nón về tài các pố!!!

ko cần nickname

AMk3 nói...

Nguyên tắc vàng của tui là, khi 'sếp' nói - miễn bình luận! Khỏi phải cơ sở lý luận, phản biện hay thơ thẩn gì hết.

Nặc danh nói...

Mấy bữa nay nói chơi cho dzui, chớ thật ra thì hồi nhỏ tụi mình cũng được "huấn luyện" như A trưởng của aJM đang huấn luyện "tân binh" vậy. Mà vì vậy nên bây giờ AE mình đúng là cần phải huấn luyện lại như A trưởng nói là chính xác. Vấn đề nằm ở chỗ : Khi "tân binh" lớn lên cũng sẽ phải huấn luyện lại như AE mình? Vậy tại sao ko làm ngay từ bây giờ? Cái gì cản A trưởng? Đạo đức / lương tâm hay cái gì khác? Toàn là hàng "xa xỉ" trong thời đại hiện nay!

HMK6

Nặc danh nói...

Tôi thuộc diên sovo, lúc nào cũng tuân thủ Điều 1 thì khỏi phải bàn. Đúng như HMK7 nói, cái chính là tôi thuộc diện "ngu lâu" không hiểu sao A Trưởng lại huấn luyện lính như thế? JM

Nặc danh nói...

Sao mà lắm Nặc danh thế ? có thù hằn j với ae ở đây hả ?Tôi nghĩ bạn là một người ko đàng hoàng nên mới phải dùng danh khoản như vậy.Đi sân chơi khác đi,đừng làm bẩn sân chơi ở đây!

VNQ nói...

Đề nghị TQ xử lý comments "nặc danh" quá khích ở trên.

Nặc danh nói...

Nói theo giọng IT thì dơn giản thôi: Ý kién dành cho JM chỉ là "bản vá" khi phát hiện những khiếm khuyết của hệ thống!

Nặc danh nói...

@Nặc danh:Nói thật nhé,khiếm khuyết thì ai chẳng có.Nhưng đây là sân chơi chung,đừng làm vẩn đục nó.

-Nếu cần,ta vẫn cứ là ta,đâu cần phải nặc danh.Việc j cứ phải "Cái vung đậy xuống,rồi thì mở lên".Thường thôi!