Thương nhớ quả dọc

Có lẽ không bạn Trỗi nào đã từng ở Mỹ Yên không nhớ cây dọc ngang cành bứa. Nói vậy vì cây dọc và cây bứa cùng một họ, thân cành hao hao như nhau, ngang cành bứa. Nếu tôi không nhầm thì hình dáng cây sầu riêng cũng vậy, một thân thẳng với các cành ngang.
Ngày mình ở Mỹ Yên (An Mỹ thời ấy) cây dọc có ở khắp nơi, mà dễ thấy nhất là dọc đường vào núi. Quả chua, nhựa vàng, đến nỗi... vàng răng. Ấy vậy mà cũng có cây dọc ngọt, ngọt lừ khi chưa ăn quá... 10 quả.
Bây giờ bói không ra  một cây. Thỉnh thoảng, nếu ở trong núi, ngước nhìn lên cao thấy một cây nhang nhác, hỏi người địa phương "có phải dọc không?" thì được trả lời hình như thế. Hiếm rồi, mà chưa được đưa vào sách đỏ.
Năm sáu năm nay nỗi thương nhớ quả dọc khôn nguôi. O-đờ với các anh chị trên ấy "làm sao kiếm cho tôi mấy cây dọc con, có chỗ trồng". Mãi tới hôm nay lên giao SGK mới được bàn giao 5 cây từ ngọn tới chót rễ dài khoảng 30cm, chả có bầu đất gì cả, cây nguyên.

Kèm theo là 1 bao tải và nửa bao nữa những quả dọc non, vừa độ nướng lên nấu canh chua. Các anh chị Xã nói xanh thế để cả tháng cũng được. Vậy thì cám ơn, đôi chục ký lô quả dọc này tôi sẽ chia cho những anh em có lòng thương nhớ. Nhưng nếu cây dọc mang về mà chết thì cuối năm tôi lên bắt đền :-)