Thứ Hai, tháng 3 31, 2008

Chuyện “cá” tháng Tư

GM

Bộ phim “Thanh kiếm và lá chắn” nói về người tình báo Xô viết Aleksandr Belov (nghệ sĩ Stanislav Liubshin thể hiện) đến nước Đức từ năm 1940 dưới cái tên Iogann Vais - một người Đức hồi hương. Từ một binh nhì, đến năm 1944 được phong cấp thượng uý và chuyển về Berlin, phục vụ trong đội ngũ SS. Ngay từ những ngày đầu trên đất Đức, Aleksandr Belov đã thu thập được những tin tức tình báo có giá trị, trong đó có ngày phát xít Đức tấn công Liên Xô (22/6/1941).
Bộ phim được xây dựng từ nguyên mẫu - điệp viên Rudolf Abel của Liên Xô. Rudolf Abel tên thật là Wiliam Fisher, sinh ngày 11/7/1903, tại thành phố Newcastle (Anh) trong một gia đình di cư người Nga. Bố là người gốc Đức, thuộc tỉnh Yarovslav (Nga), còn mẹ là người ở thành phố Saratov.
Sau chiến tranh thế giới thứ II ông sang Mỹ tiếp tục hoạt động và bị bắt năm 1957, do sự phản bội của thượng tá KGB Konstantin Ivanov. Ngày 10/2/1962, trên cây cầu Glienicker tại biên giới Đông và Tây Berlin đã diễn ra cuộc trao đổi tù nhân lịch sử giữa Mỹ và Liên Xô. Wiliam Fisher được tự do để phiá Mỹ nhận lại viên phi công Francis Powers bị phía Liên Xô bắn rơi trên chiếc máy bay do thám U-2 ngày 1/5/1960 tại vùng Sverdlov. Francis Powers bị buộc tội làm gián điệp và bị phía Liên Xô xử án 10 năm tù giam.
Cuộc đời của Wiliam Fisher là nguồn hứng khởi để nhà văn V. Kozevnikov viết nên thiên tiểu thuyết nổi tiếng “Thanh kiếm và lá chắn”. Tuy nhân vật chính là Aleksandr Belov gợi nhớ đến cái tên Abel, nhưng nội dung của cuốn sách khác khá xa với đời thực của Rudolf Abel.
Với những đóng góp lớn lao cho Tổ quốc, đại tá Wiliam Fisher được tặng 3 huân chương Sao Đỏ, huân chương Lenin, huân chương Chiến tranh vệ quốc hạng 1 cùng nhiều huân huy chương khác.
Ngày 15/11/1971 ông qua đời và được chôn cất tại nghĩa trang Donsky ở Matxcva.
Và đây là bài hát nổi tiếng “Tổ quốc bắt đầu từ đâu” trong phim, mời các bạn lắng nghe (http://download.sovmusic.ru/m32/nachrod.mp3)


С чего начинается Родина
Музыка: В. Баснер
Слова: М. Матусовский

С чего начинается Родина?
С картинки в твоем букваре,
С хороших и верных товарищей,
Живущих в соседнем дворе,

А может она начинается
С той песни, что пела нам мать,
С того, что в любых испытаниях
У нас никому не отнять.

С чего начинается Родина...
С заветной скамьи у ворот,
С той самой березки что во поле
Под ветром склоняясь, растет.

А может она начинается
С весенней запевки скворца
И с этой дороги проселочной,
Которой не видно конца.

С чего начинается Родина...
С окошек горящих вдали,
Со старой отцовской буденновки,
Что где - то в шкафу мы нашли,

А может она начинается
Со стука вагоннах колес,
И с клятвы, которую в юности
Ты ей в своем сердце принес.

С чего начинается Родина...


Tổ quốc bắt đầu từ đâu
Nhạc: V. Basner
Lời: M. Matusovsky

Tổ quốc bắt đầu từ đâu...
Từ những bức tranh trong sách học vần,
Từ những người bạn trung thành, đôn hậu,
Sống cùng trong khu phố với mình,

Và cũng có thể bắt đầu
Từ lời mẹ ru khi còn thơ ấu,
Từ ngay trong bao thử thách gian lao,
Chúng ta, không một ai khuất phục.

Tổ quốc bắt đầu từ đâu...
Từ chiếc ghế băng thân quen trước cổng,
Từ cây bạch dương trên cánh đồng quê,
Vẫn uốn mình mọc lên trong gió,

Và cũng có thể bắt đầu
Từ tiếng chim sáo mùa xuân thánh thót,
Từ con đường làng ta vẫn đi qua,
Phía đầu kia kéo dài vô tận.

Tổ quốc bắt đầu từ đâu...
Từ khung cửa sổ rực sáng phía xa,
Từ chiếc mũ có ngôi sao, chóp nhọn (1),
Của cha, ta tìm thấy trong hòm.

Và cũng có thể bắt đầu
Từ tiếng gõ bánh xe toa tầu hoả,
Từ lời thề ta đã hứa với em,
Bằng trái tim của thời trai trẻ.

Tổ quốc bắt đầu từ đâu...

(1) Mũ của Hồng quân thời nội chiến gợi nhớ hình ảnh của Pavel Korchagin

10 nhận xét:

Nặc danh nói...

Cứ tưởng rằng copy nguyên bản từ Sovmusic.ru thì không sai, đọc lại mới thấy cũng có sai chính tả.
Dòng:
"Со стука вагоннах колeс"
phải sửa lại là:
"Со стука вагонных колeс"
(Từ tiếng gõ bánh xe toa tầu hoả).
Xin lỗi các bạn.
GM.

TranKienQuoc nói...

8g đọc bài viết của GM. Cảm xúc: xốn xang. Sướng khi nhớ về 1 thời của chúng ta. Ngày xưa trốn học chính trị, bác Giao cùng cánh sĩ quan trẻ của Đại học Quân sự đã cùng nhau dịch lời bài hát ấy...
Tổ quốc đã bắt nguồn từ những nơi đâu?
Từ tờ tranh in trong quyển học chữ
Từ hàng xóm, đồng đội rất mến yêu
Cùng chung sân nhà thân thương...

Nặc danh nói...

Hồi xửa hồi xưa, Liên xô tổ chức cho con nít (của họ) thi vẽ với chủ đề "Tổ quốc bắt đầu từ đâu?". Tụi nhóc vẽ ra đủ thứ, có đứa vẽ cậu bé đang nguệch ngoạc tập viết, đứa khác vẽ em đi nhà trẻ, vẽ con tàu rời bến,... Nhà thơ nhà nhạc dựa vào đó sáng tác ra bài hát cùng tên.
Do bài hát gốc gác từ suy nghĩ trẻ thơ (trong sáng, hồn nhiên, không vị kỉ, không mặc cảm, ...) nên nó cũng ... rứa.
Hồi là học viên ĐHKTQS tôi đã nghe nó nhiều lần, tới nay chưa chán.
HCQuang

Nặc danh nói...

Nghe lại bài này hay khi ta tự hát mà cứ gai hết cả người!

Nặc danh nói...

Chào GM.
May bố sửa chứ tụi tôi có biết tiếng tây tiếng u gì đâu.
Bố chép sai tí tị thì sửa luôn trong bổn chính cho anh em nhờ, chứ sao lại sửa bằng cách Tái bút như vậy.
HCQuang

HữuThành.Nguyễn nói...

"...sao lại sửa bằng cách Tái bút như vậy"

Chỉ có người có quyền đăng bài mới tự sửa được bài của mình. Bác GM không muốn làm nhà xuất bản, chỉ làm tác giả thôi.Nên mới vậy.

TranKienQuoc nói...

Cái nhà anh CQ này (không phải AQ!) chỉ thích ní nuận vớ vẩn!!!

LêThanh nói...

Bác GM sai tí lỗi chính tả vì đang có cảm xúc dào dạt trong lòng.

Nặc danh nói...

Bui Thang K8:
Em xin co ý kiến: Em cũng rất thích bài này, cả lời và nhạc. Em thấy phần dịch tiếng Việt HThanh đăng hay, sát ý, nhưng mà hình như không hát theo nhạc được, VD như câu đầu tiên. Câu dịch "Tổ quốc đã bắt nguồn từ những nơi đâu?" của KQuoc và các Thầy trẻ Vĩnh Yên dễ hát theo nhạc hơn.

Rất cảm ơn HThanh và các anh. Xin hẹn off-line!

Nặc danh nói...

Em ngồi nghe lại bài hát do bác GM giới thiệu rồi lẩm bẩm hát theo, người tự nhiên thấy gai gai, quá khứ, ùa về,bài hát như tự tình gõ vào nẻo khuất của tâm hồn làm thức tỉnh trong ta một thời tươi đẹp đã qua.Cảm ơn.