MÓN QUÀ ĐẶC BIỆT

Dương Minh

Buổi sáng Kiến Quốc đưa Mirek và Phú Hòa đi ăn sáng, nó cũng rủ tôi. Xen vào lúc hàn huyên với Mirek, nó bảo “Y Trung gửi quà cho ông, tí nữa tôi đưa cho”. Nghe thấy sướng và cũng hồi hộp: Y Trung tình nghĩa thế, không biết quà gì nhỉ? Lát sau nó ra xe mang vào hai quyển sách và một tờ giống như tờ quảng cáo, tất cả đều chữ Tàu. Đúng là “gieo gì, gặt nấy”, tối qua mình vừa tặng người bạn Sec – Mirek, quyển sách tòan chữ Việt (SRTKL) thì sáng hôm sau được nhận ngay món quà cho người Việt mà tòan chữ Tàu! Thằng bạn cười vô tư “Phải ghi lời đề tặng chứ nhỉ?”. Xọet, nó móc bút ghi luôn “For Jiang minh” và ký loằng ngoằng cứ như nó là … Hiệu trưởng Y Trung vậy! Còn “Jiang minh” thì tôi chào thua: không biết tên mình theo thứ tiếng gì? Đặc biệt chưa, quà Y Trung mà bút phê của … Kiến Quốc!
Về đến văn phòng, cũng phải mở quà ra ngắm nghía. Quyển nhỏ 177 trang, ngòai bìa tự đọc được “Trung học số 1 Tp.Quế Lâm – 70 năm (1937-2007)”, còn chữ “Kua Yue 70 Nian” không biết là cái gì 70 năm; bên trong tòan bài viết, bó cả tay lẫn chân, càng không biết là gì!. Quyển lớn hơn có 84 trang, chủ yếu là hình ảnh. Xem qua một lượt, giật mình luôn: trong 70 năm qua Trường Trỗi cũng là một chủ đề quan trọng đối với Y Trung!
Chưa kịp phát biểu gì, ngó vô blog đã thấy mệnh lệnh “DMinh sẽ giới thiệu” lại từ … Kiến Quốc. Đúng là giọng của … Trưởng BLL! Đành phải viết thôi, nhưng thật khó vì chủ yếu là … đóan mò qua hình ảnh.
Trong 10 trang đầu, Y Trung đã giành đến 2 trang để giới thiệu những bút tích quan trọng trên Núi Ốc. Thiển nghĩ tại sao không tiếp tục thực hiện ghi dấu ấn của Trường Trỗi lên Núi Ốc nhỉ? Những trang còn lại được chia thành 8 phần:
Phần 1: từ ngày thành lập (1937) đến khi CM Trung Quốc thành công (1949)
Được giành đến 12 trang, trong đó trang cuối cùng là hình ảnh các cô cậu Thiếu sinh quân thời điểm năm 1947 – trông hòanh tráng chẳng khác gì lính Trỗi ta.
Phần 2: từ năm 1949 đến Cách mạng văn hóa 1966.
Cũng được giành đến 14 trang phản ánh họat động của Y Trung trong những năm đầu đẹp đẽ nhất của thời kỳ xây dựng CNXH ở Trung Quốc.
Phần 3: từ năm 1966 kéo dài đến tận tháng 12/2002.
Một nửa thời gian tồn tại và phát triển của Y Trung cũng chỉ gói gọn trong 10 trang. Trong đó từ khởi đầu CM văn hóa (1966) đến thời kỳ dẹp được “Bè lũ 4 tên” (1976) chỉ có 2 trang. Có 2 tấm ảnh ghi nhận về học sinh Y Trung tham gia “Viện Việt kháng Mỹ”. Như vậy là mất 11 năm, Y Trung (và các trường học khác?) đã đóng cửa để tham gia CMVH? Quả là một mất mát lớn!
Sự xuất hiện của Trường Trỗi tại cơ sở của Y Trung (1966-1967) được giới thiệu trong giai đọan này và minh họa bằng những tấm ảnh Bác Hồ với một nhóm học sinh Việt Nam vào năm 1957 (không biết các anh chị này là ai nhỉ, liệu KQ có truy tìm ra không?). Việc nối lại tình cảm giữa Trường Trỗi và Y Trung được giới thiệu bằng hình ảnh đón tiếp thầy trò Trường Trỗi đến thăm Y Trung trong những năm qua (chủ yếu giai đọan của Quách hiệu trưởng và Lưu bí thư). Bài báo của Mã Vi viết sau dịp Jiang Minh gặp lại chị em họ Mã cũng được đưa vào chắc là để giải thích cho rõ ràng hơn.
Có tấm ảnh một Trung đội của Trỗi với ghi chú “Học sinh Việt Nam tại Y Trung”, tôi đóan là K3 vì nhận dạng được Hòa Bình và Thu Lương.
Phần 4: từ cuối năm 2002 đến nay. Chỉ 5 năm mà 18 trang cho thấy sức sống của Y Trung trong giai đọan Trung Hoa hiện nay phát triển mạnh mẽ làm sao!
Y Trung tự hào cũng phải. Thử hỏi ở ta có Trường trung học nào có được cơ sở vật chất như Y Trung? (Lại nhớ một lần ngồi uống bia hơi ở Hà Nội với một tay Hàn Quốc, nó hỏi tôi: sao trường học của các ông nhỏ thế? Cười xòa cho qua chuyện: nhưng bãi bia hơi thì lớn đấy chứ, mình đang nhậu thì chỉ cần bãi bia lớn mà thôi!)
Phần 5: Giới thiệu 20 cán bộ lãnh đạo Y Trung qua các thời kỳ. Trong ta chúng ta biết đến 4 người: Linh Hán Dân (1966-1968), Lưu Đào (2003-2005), Quách hiệu trưởng (2005-2007) và Tiêu hiệu trưởng (hiện nay). Dấu ấn của CMVH cũng rất rõ nét: Hiệu trưởng giai đọan 1968-1971 là chàng trai trẻ mang quân phục Hồng vệ binh.
Phần 6: Có tới 10 trang ảnh, 2 trang đầu nổi bật 18 chân dung (tôi đóan giới thiệu những nhân vật thành đạt là cựu học sinh Y Trung) trong đó có ảnh của đ/c Thiện Nhân nhà mình với dòng chú thích chắc là ghi chức danh và có ghi thêm “Cựu học sinh Trường Thiếu sinh quân Nguyễn Văn Trỗi Việt Nam”.
Phần 7 và 8: đóan mò là phản ánh các họat động đối ngọai vì trong 4 trang này có hình ảnh chúng ta đón Đòan Y Trung dự 40 năm kỷ niệm Trường Trỗi tại Hà Nội và Hiệu trưởng Tiêu thăm các học sinh Việt Nam hiện đang học tập ở Y Trung.

(Chưa khi nào viết khó như lần này, vì phải tả thực, không phóng bút được! Anh em chịu khó “tiêu hóa” nhé. Nhân vụ KQ cho tối cái tên “Jiang Minh” tôi quyết định viết tắt là JM. Nhắc đến tôi trên blog, nếu viết tắt thì mọi người viết là “JM”, đừng viết là “DM” thấy hơi bị khó … coi!)