CHÚC MỪNG BÁC VĂN

NGÀY ĐẦU XUÂN THĂM VÕ ĐẠI TƯỚNG

Ngày 5/1/2004, anh em tôi có vinh dự đuợc đến thăm bác Văn tại Nhà khách T78. Vậy mà đã hơn 3 năm.

Nhân sinh nhật lần thứ 96 của Người anh cả QĐNDVN, Người bạn chiến đấu của cha mẹ chúng ta, Đại phụ huynh của Trường Trỗi, xin ghi lại kỷ niệm đó. (Lẽ ra phải post lên "Vhqdnvt" nhưng muốn có chút gì riêng tư nên...).

Cuối tháng 12 năm rồi ngoài Hà Nội xôn xao tin đồn Đại tướng Võ Nguyên Giáp ốm nặng. Hàng loạt tin nhắn vào nhờ thẩm định. Chẳng có gì khó khăn, tôi check ngay qua Võ Hồng Nam và Hữu Thành. Ngay hôm sau, Tuổi Trẻ đưa bài và ảnh bác đang thăm Nghĩa trang liệt sĩ Biên Hòa, rồi Tiền Phong Chủ nhật có bài phỏng vấn bác qua điện thoại làm dân cả nước yên lòng.
Tối chủ nhật, ngày 4 tháng giêng, anh Hoàng Triệu Hùng k1 (con bác Hoàng Bắc Dũng) vào công tác. Tôi lại tào lao với anh ở Nhà khách Trung ương T78. Chuyện trò say sưa, khi nói chuyện về Đại tướng thì anh bốc máy gọi chị Hồng Anh và biết bác đang nghỉ ở một biệt thự trong khuôn viên T78. Chả ngần ngại, 2 anh em mò sang nhưng hy vọng chỉ gặp được cô Hà vì đã 9 giờ hơn. Nghe báo có khách cô xuống ngay và mời chúng tôi vào nhà. Anh Hùng hay đến thăm gia đình nên cô nhận ra ngay, riêng tôi khi được giới thiệu là con Tướng Trần Tử Bình thì cô nhắc: “Nhà cháu có thằng út chơi với Hồng Nam, nó bắt mạch kê đơn giỏi lắm.” Ba cô cháu tâm sự nhiều chuyện trong đó có cả chuyện bác Văn vắng mặt ở Hà Nội. Được biết trước đó bác có vào Viện 108 kiểm tra sức khỏe. Để tránh rét, bác bay vào Sài Gòn và nghỉ ở nhà khách Tỉnh uỷ Đồng Nai. Ngoài Hà Nội một số hội thảo có mời bác nhưng bác vắng mặt nên đã gây thắc mắc cho cánh báo chí. Cô còn kể lại nhiều kỷ niệm xưa cùng cha mẹ tôi, ngày ở Việt Bắc. Cô bảo cha tôi hóm lắm, hay kể chuyện tiếu lâm trong thời gian giải lao những cuộc họp Quân uỷ.
Sáng hôm sau, tôi và anh Chiến đến nhà khách lúc 8g. Khi vào phòng khách đã thấy cô Vân (vợ chú Vũ Tuân) đang trò chuyện với cô Hà, còn bác Văn đang nghe đọc báo ở phòng bên. Cô Vân mừng rỡ: “Mấy cháu con anh chị Bình hay qua lại thăm tôi. Chị Hưng là đàn chị và thủ trưởng của tôi ngày công tác phụ nữ ở Việt Bắc.” Nghe vậy cô Hà kể lại: “Nhớ lại ngày trước, cứ mỗi lần đi ăn tiệc gặp chị Hưng là tôi lại vỗ vào bụng chị và đùa: “Chị sắp sinh chưa?”. Ngày xưa quan hệ của chúng ta thật đầm ấm, giản dị. Vui lắm!”.
Đang trò chuyện thì bác Văn bước vào. Khoác trên mình bộ áo quần sáng màu lòng tôm, trông bác hồng hào khỏe mạnh nhưng đi lại chậm hơn. Tôi chạy lại ôm lấy bác:
- Chúng cháu là con bố Trần Tử Bình.
- Anh Bình hả? Bác nhớ cha cháu vốn là dân công giáo toàn tòng. Năm 1947, cha cháu là Phó bí thư Quân uỷ Trung ương... Thế cháu tên gì?
- Dạ, Kiến Quốc ạ. Đây là anh Kháng Chiến. Cha mẹ cháu có 8 người con.
- Vậy là “Kháng Chiến, Kiến Quốc”. Ông Bình đặt tên con theo khẩu hiệu của Bác!
Rồi bác hỏi thăm hiện anh em sinh sống ra sao. Bác nhắc lại cả chuyện khi cả nước đang chống Pháp thì Đảng và Bác Hồ đã nhờ Bạn cho Trường Lục quân Việt Nam sang tá túc ở Trung Quốc, đào tạo cán bộ chỉ huy quân sự. Cha tôi nhận nhiệm vụ Chính uỷ cùng Hiệu trưởng Lê Thiết Hùng, sau này là đồng chí Lê Trọng Tấn. Bác nhớ ngày đó có gửi cho cha tôi bức ảnh chụp chung với Bác Hồ và cán bộ, chiến sĩ ở Việt Bắc.
Biết chúng tôi tham gia làm kinh tế, bác mừng lắm. Vì thấy có nhiều khách vào xin gặp, bác vui vẻ hỏi: “Có máy ảnh không, ta chụp chung một pô”. Thật là may vì chú Hoàng Minh Phương, nguyên thư kí cho bác Văn, đưa Phó giám đốc NXB Công an Nhân dân (sang tặng bác tập thơ “Nhật kí trong tù” viết theo lối thư pháp) có mang theo thợ ảnh. Thế là cô Hà xin 5 phút nhờ thợ ảnh chụp với bác Văn. Chú thợ ảnh chớp liền 2 pô. Bác trò chuyện một lúc rồi nói với cô Hà:
- Thôi, anh sang phòng bên nói chuyện điện thoại đường dài.
- Gớm, già rồi mà còn "anh anh, em em"! - Cô chọc bác.
Mấy cô cháu cùng cười vui. Nghe kể lại năm nay Cty tôi đạt doanh số xuất khẩu khá cao, cô rất mừng: "Cô sẽ thu xếp xuống thăm, xem con em cán bộ làm kinh tế và thực hiện mục tiêu “dân giàu, nước mạnh…” ra sao". Cô còn đùa sẽ xin áo rét cho bác nhưng cô nói chỉ có thể đi một mình vì bác Văn hơi yếu.
Mấy ngày liền ngóng cô cho hẹn. Không quên hẹn, cô cẩn thận gọi cho tôi mấy lần báo kế hoạch kín hết chưa thu xếp được (mà bác đi đâu cô đều phải tháp tùng). Theo dõi báo chí thấy bác Văn đi thăm nhiều nơi, cả Trụ sở Đoàn Thanh niên thành phố, Cty Tecapro… Đến sát Tết, bác và cô ra Hà Nội.

Thật là tiếc vì khó còn dịp nào đón bác và cô xuống thăm. Tôi thầm chúc bác thật mạnh khỏe để có mặt dự kỷ niệm 50 năm Điện Biên Phủ và 60 năm quân đội vào cuối năm nay!
TpHCM tháng 1/2004