Chuyến ĐBP, ngày thứ nhất, HN-Sơn La

Ngoài việc phải bỏ lại một xe, san 4 người ra 3 xe thành đội hình 5-5-4, hành trình ngày thứ nhất thuận lợi hơn dự kiến: tới Sơn La vào 14h30. Chương trình tại đây đã được TV chuẩn bị sẵn, tới thẳng Nhà tù Sơn La, được cô Dung, cán bộ có thâm niên 25 năm bảo tàng này hiện phụ trách thuyết minh và nghiên cứu, tiếp đón và trực tiếp hướng dẫn đi tham quan, trả lời các thắc mắc.

Mọi người đặt ra nhiều câu hỏi, đặc biệt những người có cha đã qua "trại". Một người trong đoàn hỏi tôi "cha cậu qua đây năm nào, ở đây bao lâu". Tôi không trả lời được, thì lại được cô Dung cho biết: từ 41 đến 42, chính xác 1 năm 2 tháng theo hồ sơ chuyển trại. Thực sự bất ngờ vì sự chuyên nghiệp của những người làm bảo tàng ở đây, ghi nhớ chi tiết sử liệu có liên quan dù nhỏ và dùng được ngay khi có cơ hội.

Sau khi thăm nhà tù chúng tôi sang viếng nghĩa trang LS hi sinh tại nhà tù Sơn La. Nghĩa trang tù chết do Pháp lập trông thẳng lên nhà tù, ở một khe đất hẹp bao bọc bởi vòng cung núi mà với kiến thức phong thủy cà cộ của mình chúng tôi đều thấy là rất đẹp.

Tối được cơ sở của TN đưa đi ăn món của người Thái, đoàn ta thanh toán. Sau đó còn được bạn chiêu đãi một tuần trà/cà phê/sinh tố tự chọn. Rồi về đi nghỉ để mai lại lên đường sớm.

Cô Dung (cạnh VTM) đón tiếp và giới thiệu chung về bảo tàng và lịch sử Nhà tù Sơn La.
VinhNQ, Út, được thay mặt đoàn ta viết mấy dòng lưu niệm.
Trước cổng nhà tù.
Từ vọng gác nhìn xuống, mọi người đang bên cây đào Tô Hiệu. Nhà tù bị bom Mỹ phá hỏng.
Hậu duệ tù nhân cùng hậu thế cai quản "nhà tù" lưu niệm.
Nghĩa trang LS hi sinh tại Nhà tù Sơn La.
Hoa ban trắng là như thế này. Hoa ban đỏ là cây hoa bướm?
Thắp hương và chụp ảnh kỷ niệm.
Sau tượng đài là mộ Tô Hiệu và 6 ngôi mộ chung.
Chuyện về những người tù liệt sĩ bên những gốc đào cội và hoa đại già.
Bia ghi danh LS tù nhân, chưa chắc đã đủ. Còn cốt thì chắc chắn không đủ vì nhiều trường hợp chết trong khi lao dịch bị bỏ lại trong rừng.
Lá hoa ban là một món ăn ngon, bất ngờ nhỉ.
Trong khách sạn Công đoàn thời gian này rất nhiều cựu chiến binh chống Pháp, Mỹ đi thăm ĐBP. Đây là các CCB Thái Nguyên, họ đi cả tuần.
Các món ăn của người Thái: từ dưới lên, trái qua: nộm rau gồm rau ban, rau bướm, cỏ lự; thịt lợn hun khói; lòng già lợn hong khói; da trâu+nước măng chua+thịt trâu; còn thiếu thịt lợn băm gói lá dong nướng, canh đuôi bò nấu lá vón vén chua.
KS Công đoàn thật văn minh. Trong các phòng đều có dây mạng sẵn, chỉ cần các chú có máy, cắm vào là xài miễn phí.
Ngày mai sang Điện Biên Phủ chắc gì đã có mạng Internet!
Kết thúc một ngày tốt đẹp. Nhờ lo toan và quan hệ của TV với Bảo tàng. Lại thêm được chút kiến thức ẩm thực người Thái nhờ quan hệ của TN.