Thú đi câu

Mặt nước phẳng lặng tuyệt nhiên không động tĩnh gì nhưng người câu cá cảm nhận được một thế giới sống động trong lòng nước, dường như họ biết thuật “Vô trung sinh hữu” tức trong cái không sinh ra cái có. Còn khi cá dính câu mà để hụt thì … trong cái có sinh ra cái không. Có, có, không, không ấy là “triết lý” của người câu cá.
“Câu cá của những kẻ đi câu giải trí tại các ao hồ nước ngọt” (gọi tắt là “câu cá”) có ba “trường phái” thông dụng. “Trường phái thong dong” là câu cá bằng lưỡi câu 1 lưỡi. Anh ta móc mồi vào lưỡi câu rồi buông câu, cần câu gác lên chạc. Khi thấy phao chìm lỉm thì, alê giật, lập tức chú cá bị móc miệng và anh dong nó lên bờ. Hình ảnh lão ông câu cá thuộc “trường phái” này. “Trường phái hiếu động” là câu quăng “ba tiêu” mà lưỡi câu là cả một chùm lưỡi tua tủa. Anh ta “quăng” lưỡi chùm ra xa bờ và giật kéo cho tới khi lưỡi câu móc vào bất kì chỗ nào của một chú cá vô đạo. Động tác của anh ta còn chuẩn xác hơn cả người du mục Mông cổ tung thòng lọng bắt bò. “Trường phái trung dung” là “câu chùm” mà tôi sẽ kể với các bạn ở dưới đây.

Cần câu: Có 3 nhóm-loại cần câu. Cần bé để câu cá bé, độ dài khoảng 3,8 – 4,2m, nặng chừng 350 – 400gr. Cần lớn để câu cá lớn, dài khoảng 5,2 – 5,4m, nặng chừng 650 – 700gr. Cần vừa để câu cá vừa dài khoảng 4,2 – 4,5m, nặng chừng 450 – 550gr. Dĩ nhiên có thể dùng cần này để câu cá kia. Xin nói số liệu trên chỉ tương đối bởi mỗi Hãng chế tạo một khác, nhưng “tiêu chí” của cái cần câu luôn là Thẳng, Nhẹ, Dẻo, Chắc, trong đó ngọn cần câu là vấn đề quan tâm số một khi chọn cần. “Nhẹ” ở đây được hiểu là trong những cần câu thuộc một nhóm-loại cụ thể và đều đạt tiêu chuẩn kĩ thuật, thì cần nào nhẹ hơn sẽ “hay” hơn, ví dụ “cần Tàu” nặng hơn “cần Hàn”, “cần Hàn” nặng hơn “cần Nhật” chẳng hạn.
Chi tiết đính kèm: Lưỡi câu là một chùm 6 lưỡi (có loại tới 8 lưỡi), ở giữa gắn cục chì làm đối trọng với phao câu. Kích thước lưỡi câu và cỡ dây câu thì tùy theo loại cá định câu mà lựa chọn cho phù hợp, cùng với rulô cuốn dây tương ứng. Phao câu cũng vậy.
Mồi thính: Thính là một hỗn hợp thơm ngon đối với nhóm-loại loại cá mà anh dự kiến câu, được vê (“hoàn”) thành từng cục. Pha chế thính là cả một nghệ thuật, sao cho nó trở thành miếng mồi dậy mùi và lâu tan trong nước.
Chuẩn bị chiến trường: Trước khi câu chừng một tiếng, tiếng rưỡi, anh ta len lén bỏ một vài cục thính xuống vị trí mà anh ta cho là “đắc địa”. Bỏ thính cũng là một bí kíp và thật không ngoa khi có kẻ so sánh nó với kế “Phao chuyên dẫn ngọc” (ném gạch đi dể dẫn ngọc về). Đúng giờ “G”, anh ta ra chỗ đắc địa nọ, pha ấm trà, thủng thẳng chỉnh phao câu: Thả câu tới khi lưỡi chùm chạm đáy thì điều chỉnh phao câu, sao cho dây câu thẳng tắp và đầu phao nhô lên mặt nước chừng 2cm là được. Chỉnh xong, anh bắt đầu vào cuộc: Một tay cầm cần (cần câu chứ không phải…), đốc cần tì vào hông hoặc bụng. Tay kia hỗ trợ cho tay chính, hoặc sử dụng khi cần chén trà, điếu thuốc.
Tác nghiệp: Anh ta cảm nhận được các diễn biến xảy ra dưới mặt nước thông qua sự xao động của cái phao câu. Anh ta ngồi lặng lẽ, không nhớ mình là ai, quên hết sự đời. Toàn bộ tình cảm của anh ta hướng về phao câu cùng các xáo động ngoại vi. Nếu như thợ lặn phải trầm xuống nước để “đích mục sở thị” (nhìn tận mắt – cơ học quá) thì ngược lại, với anh đi câu đó là “Vô trung sinh hữu”, nó mang tính tiên đoán, nó kì diệu, nó vô tận. Cái phao lay động, lay động, cái phao trồi sụt, trồi sụt, ấy là có con cá mải ăn thính mà quệt phải dây câu. Cái phao tụt xuống một chút rồi im phăng phắc, đúng cá to rồi. Giật lên, nặng tay, dính rồi. Anh ta giằng co với chú cá, và sau rốt, nó nổi trên mặt nước cùng với lưỡi câu đang dính vào hai/ba điểm bất kì trên mình chú cá phàm ăn tục uống.
Kết sổ: Với cá bé, anh giật một phát thế là chú cá … lên bờ, nhưng với cá to là cả một kì tích. Cần cương quyết mà mềm mỏng khi dong nó vào bờ. Nó lui anh nới dây, nó dừng anh ghìm néo, nó tiến vô anh thu dây, điệu nghệ như chiến thuật của du kích Trung hoa. Dong tới sát bờ, anh cầm chiếc vợt, thả miệng vợt nửa nổi nửa chìm hướng về phía đầu của nó, thế là nó tọt vào vợt. Nếu anh đưa vợt về đuôi là … sông dài cá lội biệt tăm, hoài của.