Thứ Bảy, tháng 12 12, 2009

THỌ MAI GIA LỄ

Thọ mai gia lễ là gia lễ nước ta hay Trung Quốc
"Thọ mai gia lễ" là gia lễ nước ta, có dựa theo Chu Công gia lễ tức gia lễ thời xưa của Trung Quốc nhưng không rập khuôn theo Tầu. Mặc dầu gia lễ từ triều Lê đến nay có nhiều chỗ đã lỗi thời nhưng khi đã trở thành luật tục, ăn sâu, bén rễ trong nhân dân, nên đến nay trong Nam ngoài Bắc vẫn còn phổ biến áp dụng, nhất là tang lễ.
Tác giả của "Thọ mai gia lễ" là Hồ Sỹ Tân (1690-1760) hiệu Thọ Mai người làng Hoàn Hậu, huyện Quỳnh Lưu, đậu Tiến sĩ năm 1721 (năm thứ 2 triều Bảo Thái), làm quan đến Hàn lâm Thị chế.
Trong "Thọ mai gia lễ" có trích dẫn một phần của Hồ Thượng thư gia lễ. Hồ Thượng thư tức Hồ Sỹ Dương (1621-168 cũng người làng Hoàn Hậu, đậu tiến sĩ năm 1652 tức năm thứ 4 triều Khánh Đức, Thượng thư bộ Hình, tước Duệ Quận công.
Xin giới thiệu với các bạn trích đoạn "Thọ mai gia lễ" phần nói về việc tang gia, xem ngày tốt xấu. tài liệu xem tại đây

20 nhận xét:

Tấn Định K9 nói...

@Tt: Vừa rồi mấy ae tôi lo đám tang Ông Già mới thấy nếu theo Thọ Mai nhiều cái mình không thể thực hiện được. Nhưng theo Thọ Mai cũng có nhiều cái hay. Thấy hay có lẽ là do thói quen tập quán qua bao đời nay rồi, nay cái gì còn phù hợp thì thấy hay chăng? Nếu chịu khó cải biên, nâng cấp, hiện đại hóa cho phù hợp với cuộc sống hiện nay thì THỌ MAI sẽ còn được lưu truyền dài dài.

Phú Hòa nói...

Bi giờ mà phải chịu tang 3 năm thì khối ông sẽ mang cả GHẾ về nhà cho chắc ăn.

TQtrung nói...

Hôm làm lễ tang ông già tôi rất lúng túng,không biết làm thế nào , mỗi người nói một kiểu , cuối cùng may vì được cơ quan cũ và 108 nhiệt tình giúp đỡ nên cũng tốt đẹp, tuy nhiên vì phong tục một số điều không bỏ được như xem ngày xem giờ để phối hợp với bên tổ chức của 108, rồi trong nhà con cháu để tang , chít khăn thế nào ..vv ,cũng phải biết để làm cho đúng,hồi đó tôi chưa xem TMGL nên rất khó tránh khỏi việc có những chê trách, tuy nhiên TMGL cũng chỉ để tham khảo chứ bây giờ mấy ai theo cho đủ, cái nào mình cảm thấy nó đúng thì làm còn phức tạp quá thì theo hết hơi, và chắc các cụ ta cũng không muốn con cháu vất vả như vậy, có lẽ việc xem ngày là nên làm, gần chỗ tôi có chùa Liên phái , mọi người đều nói xem ngày tháng rất tốt.

4 SG nói...

Kính các pác!
Xin các pác nhớ một câu "Ma chê, cưới trách". Thành thử ta cứ làm những gì ta cho là cần, không quá chú ý đến những lời bàn góp. Vì cưối cùng chính ta phải chịu trách nhệm và hậu quả của các việc không đúng.

Riêng phần Tư tui, Tui cho rằng 8 -12 giờ đồng hồ sau khi ngừng thở là thời gian tối cần thiết cho con cái báo hiếu với người đã khuất. Còn mọi việc sau đó, chỉ là làm cho người sống chứ ko cho người đã mất.
Pác nào là Phật tử Tịnh độ thì hiểu tôi nói gì!

4 SG

4 SG nói...

Mấy cụ họ Hồ này có liên quan với cụ Hồ Sĩ Tạo?

4 SG

Nặc danh nói...

Loài người là sinh vật thích rắc rối. Tự mình "bày đặt" ra đủ thứ ước lệ, quy tắc, để tự ràng buộc mình và bắt thằng khác phải theo, mà chắc gì nó đã đúng? Tôi không cổ xuý cho "tự do CN" nhưng cũng phải thừa nhận rằng các cụ xưa "nổ" rất ác. Các cụ mà có blog thì còn kinh nữa.
Tôi đã đọc trang web "Phong tục VN". Người ta lý giải chuyện đội" mũ gai đai chuối" khác bài này( đề phòng con cháu thương khóc người quá cố đập đầu vào quan tài nhiều e chấn thương sọ não). Theo tôi, để "đơn giản hoá thủ tục hành chính",chỉ cần "đội nón bảo hiểm" khi lễ đám ma là xong, cứ tù mù kiểu TMGL bố ai hiểu được.
TM

HữuThành.Nguyễn nói...

@4SG: Mấy cụ họ Hồ này có liên quan với cụ Hồ Sĩ Tạo?
Không biết có liên quan tới Hồ Sĩ Tạo không. Nhưng chắc có lẽ liên quan tới Hồ Quý Ly và... truyền nhân?

TQtrung nói...

Nếu nói như 4SG về cái 8-12 giờ sau ngừng thở có thể lý giải là lúc đó linh hồn người đã khuất vẫn còn đang sắp xếp vali chuẩn bị về Tây thiên chứ chưa phải đã được đi ngay, lúc đó con cháu nên báo hiếu .cơ mà các cụ nhà ta mà mất ở 108 chỉ một hai tiếng sau là được đi nghỉ mát (đúng nghĩa) rồi. có làm cái gì thì cũng chỉ mong có linh hồn thật để các cụ còn ở loanh quanh đấy mà hưởng ,nhưng có linh hồn thật hay không lại là một ván đề đấy , không phải ai cũng tin đâu/
về việc các cụ họ Hồ, chưa có văn bản chính thức nào công nhận các mối liên hệ, tuy nhiên có nhiều thông tin của các nhà nghiên cứu về cuộc đời ,sự nghiệp của cụ Hồ sỹ Tạo trong khoảng 150 năm lại đây ,nhưng chưa có tài liệu nào nói có sự liên hệ với các tác gia viết nên Thọ mai gia lễ, nếu có cũng chỉ là phỏng đoán mà thôi.

4 SG nói...

@QT: Về tên Hồ Sĩ Tạo thì có 2 người: 1 ở Nghệ, 1 ở Bình Định.

Riêng họ Hồ xứ Nghệ thì dây mơ rễ má hơi xà nùi, kể cã thằng bạn ở K7 là Hồ Sĩ Bàng.

4 SG

Tấn Định K9 nói...

@Tt: Cứ theo lời Nam Khánh thì tôi nghĩ cũng có thể có Linh Hồn thật. Nhiều người như bác Trần Phương, chú Chu Phác thì khẳng định như đinh đóng cột!

TQtrung nói...

Những tín đồ của khoa học thực nghiệm sẽ không tin điều đó ,họ cho rằng không có bằng chứng xác thực, ở phương Tây ,nơi có nền khoa học phát triển sớm thì chính họ cũng mâu thuẫn trong nhận định về tâm linh, có thời ở ta ,cn duy vật là thống soái và bác bỏ mọi khả năng duy tâm, tuy nhiên càng ngày người ta càng đi đến những quan niệm gần gũi hơn với thế giới siêu hình. con người quá tự cao tự đại với bản thân mình nên họ khó chấp nhận một hình thái cao hơn họ. trong hiện thực nhiều vấn đề không thể giải thích được bằng khoa học truyền thống, nhưng nếu chấp nhận các quan niệm về tâm linh thì lập tức mọi vướng mắc đều được trút bỏ, vấn đề này chắc còn nhiều điều cần nói đây!

Tấn Định K9 nói...

QT ơi, nhưng chính ở TT NC Tiềm năng con người thì nói là họ chứng minh bằng thực nghiệm mà. Theo cách các nhà NC đang làm thì tôi thấy đúng là phương pháp thực nghiệm thật. Có lẽ QT nên mở một cuộc trao đổi về chuyên đề này tin rằng sẽ rất sôi nổi và bổ ích!

4 SG nói...

Kính các pác!
Nếu ở lứa tuổi "nhi lập", thì tui sẽ tham gia cưộc trao đổi chuyên đề này. Nhưng đã "tri thiên mệnh" rồi thì hà tất phải trao đổi, khi những cái đó là như thị.

Chúc các pác thân tâm an lạc!

4 SG

Nặc danh nói...

Theo phả hệ họ Hồ quyển 1 trang 126 thì cụ Hồ sĩ Anh thuôc tiểu chi 3, trung chi 2 có cụ tổ trung chi 2 là cụ Hồ khắc Kiệm. Cụ Hồ sĩ Anh là cụ tổ 4 đời của vua Quang Trung,nữ sĩ Hồ Xuân Hương. Theo phả hệ họ Hồ cuốn 2, trang 235 thì cụ Hồ sĩ Tạo thuộc chị họ Hồ ở Lai Nhã,Thanh Khê, Thanh Chương Nghệ An. Năm 1868 cụ Hồ sĩ Tạo đậu giải nguyên có về nhà thờ tổ ở Quỳnh Đôi làm đôi câu đối hiện có tại trước điện thờ :
Trâm anh nhất phổ Quỳnh Đôi trụ
Hương hỏa thiên thu cổ nguyệt đường .

TQtrung nói...

4sg chơi chữ. Dù là đã "tri thiên mệnh" nhưng cái "tri" đó không nên giữ khư khư trong lòng.người đọc sách chỉ để kiến thức nằm đâu đó trong tiềm thức mà không làm lợi cho chúng sinh thì cũng chỉ là hư vô mà thôi,hãy nói ra quan điểm của mình ,đó là cách làm cho kiến thức của bạn có ích hơn. Còn như việc của các cụ họ Hồ,phải nói rằng các bạn có những am hiểu thật sâu sắc,nếu những thông tin đó đáng tin cậy thì tôi thấy dòng họ đó là một trong những dòng họ nổi tiếng nhất VN, và hơn hết là đã có những triều đại khác thường, nhưng giống nhau ở một điểm là chỉ tồn tại đến đời thứ hai,HỒ Qúy Ly là vị vua có những cải cách về kinh tế, quân sự, sau ông đến Hồ nguyên Trừng là mất ngôi, đến đời vua Quang Trung đã có những chiến công hiển hách, là người tài giỏi nhưng cũng chỉ đến Quang Toản là xuôi,thật là đáng tiếc.Nhưng bạn ND nào đó nói đó chắc gì đã đúng (về cái liên hệ giữa HQL và Nguyễn Huệ ấy) có bằng chứng à?

Nặc danh nói...

Vua Hồ Quý Ly truyền ngôi cho con thứ là Hồ Hán Thương. Cụ Hồ Liêm là hậu duệ đời thứ 12 của nguyên tổ Hồ Hưng Dật, sau đó dời ra Thanh hóa, là cụ tổ 4 đời của Hồ Quý Ly. Cụ Hồ Kha là cháu đời thứ 13 của nguyên tổ Hồ Hưng Dật, có cháu đời thứ 17 là Hồ Khắc Kiệm ,tổ trung chi 2 họ Hồ Quỳnh Đôi có con cháu là Hồ Phi Phúc, sinh ra Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ và Hồ Phi Diễn sinh ra Hồ Xuân Hương. Hoàng đế Hồ Quý Ly đồng tông cùng Hoàng đế Quang Trung nhưng có trực hệ hay không thì trong gia phả không thấy nói.Cụ Hồ khắc Kiệm sinh được 2 con trai.Con trưởng là Hồ Phi Chiêu,sau có truyền nhân là vua Quang Trung. Con thứ là Hồ Khắc Triết có con cháu về sau không hiểu sao lại nẩy ra... Hồ Quý Kỳ này,thật đáng buồn ! Họ Hồ trước khi làm vua đều đổi họ.
Hồ Quý Kỳ

TQtrung nói...

QK :Tôi nhầm về các cụ Hán Thương và Nguyên Trừng .thông tin QK đưa ra thì đáng tin cậy rồi.
tò mò chút ,giữa ông và HSB K7 có được ghi danh trong gia phả không, mà sao QK lại buồn nhỉ.Vài trăm năm nữa biết đâu các ông lại là cụ tổ của một vĩ nhân nào đó có một triều đại hiển hách ở cái nước VN này(và mong rằng qua được hơn hai đời). nếu lúc đó tiên đoán của tôi mà đúng thì ông đãi tôi cút diệu nha. hế hế..

4 SG nói...

@QT: HSB K7 là con cụ Hồ Viết Thắng!

4 SG

Nặc danh nói...

Hồ sĩ Bàng, con cụ Hồ Viết Thắng là con cháu cụ Hồ Khắc Cần, tổ trung chi 1 họ Hồ Quỳnh Đôi. Cụ Hồ Ước Lễ có 2 con trai.Cụ Hồ Khắc Cần là trưởng nam, cụ Hồ Khắc Kiệm là con thứ,tổ trung chi 2 họ Hồ Quỳnh Đôi. Tôi là con cháu trực hệ của của cụ Hồ Khắc Kiệm. Theo phả tộc, so với Hồ sĩ Bàng tôi thuộc vai em mặc dù lớn tuổi hơn. Quang Trung nói tôi chờ vài trăm năm nữa có truyền nhân lam vua, sao lâu quá vậy? Tôi chưa làm vua nhưng đã có thời làm chúa... chúa chổm, nên mới "Dinh T" qua Tiệp kiếm sống bằng nghề bán cháo dạo.
Hồ Quý Kỳ

4 SG nói...

P1c HQK thuộc lòng phả hệ! Thật đáng học tập!
Nghĩ mà buồn cho thằng 4SG. Cũng là gốc Quỳnh Lưu, có điểu là tử tù nên chạy re 1 phát vô đất Đồng Nai khai cơ lập nghiệp. Nhưng bi giờ, nhờ anh 6 Kiệt mất luôn tên tỉnh Gia Định.
Thôi đành lưu vong ngay trên quê cha đất tổ. Dzậy thì viết gia phả mà làm gì!!!
Thương thay.
Hu hu hu...

4 SG