Viễn thông 3G trong một câu chuyện với bạn

Sáng có việc ghé một người bạn chuyên doanh các giải pháp tin học truyền thông đặc biệt mà khách hàng là giới thường mặc đồng phục. Nói thế để biết bạn chẳng phải tay mơ. Ấy vậy mà một câu hỏi được đặt ra cho tôi "3G là gì?"
- À, 3G, hừ..., nói một cách dung dị,...
- Thôi, thôi,... đừng nói như với người không biết gì, đây là dân kỹ thuật, nói kiểu kỹ thuật đi.
- Không, nói kiểu kỹ thuật không được. Bởi vì 3G là một thế hệ viễn thông mới mà sự mô tả về nó sẽ không chính xác nếu chỉ nói về kỹ thuật.
Thực ra mình có biết quái gì về kỹ thuật đâu. Mà có vẻ thực ra về kỹ thuật cũng có quái gì mới đâu. Vẫn là những thứ cũ. Nên phải nói theo kiểu "dung dị".

Thế hệ viễn thông cũ so với 3G được đặc trưng bởi quan hệ "hai nhà": nhà mạng và khách hàng.
Nhà mạng cung cấp các dịch vụ cho khách hàng. Tất cả các dịch vụ đã biết cho tới giờ hầu như đều thuộc thế hệ này.

Thế hệ viễn thông 3G, so với thế hệ cũ được đặc trưng bởi quan hệ "ba nhà": nhà mạng, nhà cung cấp dịch vụ và khách hàng.
Trong thế hệ truyền thông này nhà mạng đóng vai trò cung cấp các dịch vụ truyền thống, và hạ tầng truyền thông vốn chỉ riêng họ dùng trong thế hệ cũ.
Nhà cung cấp dịch vụ là khách hàng hạ tầng của nhà mạng đồng thời là hộ bán dịch vụ cho các khách hàng tiêu dùng.
Nhà cung cấp dịch vụ bán cái gì trên mạng? Rất nhiều thứ mà không ai có thể nói trước. Chỉ có thể nói tất cả những "thông tin có giá" mà có thể thu được tiền trên mạng thì đều có thể là hàng hóa trên hệ viễn thông 3G.
Bởi thế không có gì là quá khi người ta không dùng cách gọi dung dị nhưng có phần sai mà nãy giờ ta vẫn dùng "hệ viễn thông 3G". Đó chẳng qua chỉ là cách gọi cái mới bằng những khái niệm cũ. Cách gọi mới là "hệ sinh thái 3G" (3G ecosystem).
Cũng là một sự sai lầm khi giới truyền thông VN gọi việc thi tuyển cấp giấy phép các tần số cho thông tin di động mới đây là lấy "giấy phép 3G". Tần số chỉ là một yếu tố rất nhỏ để hình thành nên sinh thái 3G. Nhỏ, quan trọng như nitơ để hình thành nên sinh vật trên trái đất, nhưng không phải tất cả. Cái điều đơn giản này không phải ai cũng hiểu, ngay trong giới truyền thông. Cũng chỉ tại vì... chăm chăm vào kỹ thuật.

Mà quay trở lại kỹ thuật. Vậy 3G là gì? Là tất cả những gì cần thiết để hiện thực cái hệ sinh thái như vừa mô tả. Tùy thuộc vào trí tưởng tượng của mỗi người.
Hoàn toàn không ngoa khi nói mỗi người đều có thể trở thành một nhà cung cấp dịch vụ trong hệ sinh thái 3G. Hệ sinh thái 3G làm cho môi trường viễn thông trở thành sàn diễn cho các hoạt động xã hội với đầy đủ người mua, người bán, người quản lý, tiền và ngân hàng,... Kỹ thuật áp dụng cho 3G không chỉ là kỹ thuật viễn thông mà còn là kỹ thuật tạo ra dịch vụ và... thu tiền.

Nếu bạn có thể tạo ra một dịch vụ gì đó có thể bán được qua hệ thống viễn thông, cho một số khách hàng nào đó, thu tiền theo cách nào đó (đơn giản nhất là ăn chia với nhà mạng),... thì bạn hoàn toàn có thể là một doanh nghiệp dương danh trên giang hồ. Tệ lắm thì bạn giống như... bà bán chè chén đầu ngõ.
Mô hình của 3G là số lượng dịch vụ cung cấp trên mạng vô cùng lớn với số khách hàng phân bố không đồng đều. Hoàn toàn khác với <3G là chỉ có một số dịch vụ thu hút toàn bộ khách hàng.