Quế Lâm, chuyện đi

Đi thăm lại Quế Lâm. Rõ ràng trước khi thăm thì phải đi. Vậy thì chuyện đi có gì hay?

Ngay từ cửa khẩu có thể thấy hai cửa hầm lớn. Đó là điểm cuối của xa lộ Nam Ninh - Hữu Nghị Quan (HNQ) được khánh thành vào 1/1/2006, dài khoảng gần 200km. Hành trình từ cửa khẩu HNQ đến Quế Lâm sẽ đi trên hai xa lộ: Nam Ninh - HNQ và đoạn Nam Ninh - Quế Lâm của xa lộ Quế Hải 600km nối Quế Lâm với thành phố Bắc Hải nằm giữa đảo Hải Nam với Móng Cái. Nhờ thế toàn tuyến HNQ-Quế Lâm đã được nối bằng xa lộ có tốc độ chạy xe tối đa cho phép là 120km/h.

Cấu trúc xa lộ giống xương cá. Xa lộ là xương sống, các lối rẽ là xương sườn. Tất cả các lối rẽ đều có trạm thu phí. Hai đầu của xa lộ được nối vào đường vành đai của thành phố, ở đó cũng có trạm thu phí. Nếu không có gì đặc biệt (như cứu nạn) phải mở các lối thông hai chiều đường thì trên xa lộ xe chỉ có thể chạy theo một chiều giữa hai trạm thu phí bất kì nhờ những con đường giao nhau khác mức. Cấu trúc đó tạo thành hệ thống đường-đóng có thể rất quen thuộc với các bạn đã từng sống ở nước ngoài. Nhưng ở VN chưa hề có hệ thống nào giống như vậy. Hệ thống đường đóng có ưu điểm kiểm soát tất cả mọi phương tiện tham gia giao thông và tính phí theo số km đi trên đường. Trên xa lộ của TQ chỉ có các loại xe ôtô được phép chạy. Ảnh trên là một chiều đường có hai làn xe.
Như vậy các chủ xe có thể lựa chọn đi theo xa lộ có trả phí hoặc đi theo đường không trả phí với chất lượng chắc chắn kém hơn. Gần như hai bên xa lộ được rào kín để tránh gia súc đi qua đường, và trồng hoa. Trên thực tế suốt mấy ngày đi đường chúng tôi chưa hề thấy một con gia súc nào bên ngoài hàng rào, chưa nói là bên trong hoặc trên mặt đường. Cùng với hệ thống cọc tiêu và dải thép hộ lan là các cột điện thoại gọi cứu cấp theo số 12122.

Mặt xa lộ làm trước đây được trải bằng bê tông có xẻ rãnh tăng ma sát. Các đoạn đường mới như HNQ-Nam Ninh chủ yếu trải bê tông at-phan. Theo các chuyên gia xây dựng có mặt trong đoàn thì đường trải at-phan có tính chất cơ lí tốt cho xe chạy hơn (độ bám, phẳng, ít hao mòn lốp, ...) Thế mà trước đây tôi tưởng là bê tông xi măng tốt hơn.

Hệ thống "cơm tù" của TQ cũng rất tốt. So với chuyến đi năm 2003 từ Quế Lâm về Nam Ninh thì các trạm dừng hiện nay trên xa lộ được xây dựng khang trang hơn nhiều, với khoảng cách hợp lí để gần như khi nào có nhu cầu giải lao, vệ sinh, ăn uống đều có trạm dừng sẵn sàng phục vụ.
Đoạn HNQ-Nam Ninh mật độ xe đi thưa nhưng các trạm dừng vẫn đầy đủ, vì thế chúng rất ít khách. Đoạn Nam Ninh-Quế Lâm lưu thông tấp nập hơn nhưng không có trạm dừng nào bị quá tải. Tất cả các xe dừng nghỉ đều vào bãi đỗ.
Ở đây có trạm xăng, dịch vụ kĩ thuật, cửa hàng bán đồ ăn nhẹ và đồ khô, chỗ ngồi ăn đồ mua tại chỗ hoặc mang theo tuỳ thích.
Đặc biệt các trạm dừng còn có các dụng cụ tập thể dục để lái xe, hành khách tập cho thoải mái sau một thời gian ngồi một trạng thái. Các dụng cụ này được các quý bà trong đoàn đặc biệt thích thú. Bà Trần Hà k4 đang kéo dãn lưng, bà Chí Quang k4 đang chao eo, bà Mạnh Dũng k4 và bà Mẫn k5 đang đạp cột, bà Xuyên k5 đang chờ đến lượt nâng tạ bản thân.
Các quý ông thì quan tâm hơn đến ăn uống, hút thuốc, li lái và xem bản đồ. Toilet, sân bãi của trạm dừng sạch sẽ, được chăm lo chu đáo, nói chung là không chê vào đâu được.
Gớm, đây là chỗ nào mà mía trồng hai bên đường tới tận chân trời. Có một điểm đặc biệt là xa lộ của TQ cách xa vùng dân cư tới mức đi hàng trăm cây số mà không thấy bóng nhà cửa làng mạc ở đâu. Mía trồng nhiều như vậy tất nhiên họ cũng phải ở đâu đó trong vùng, nhưng chắc là rất xa.

Giao nhau khác mức được áp dụng 100% trên xa lộ và khá phổ biến ở các đô thị. Quế Lâm là thành phố nhỏ nên giao nhau khác mức thường là đường hầm. Ở các thành phố lớn hơn mà chúng tôi có dịp tham quan như Liễu Châu hay Nam Ninh thì chúng là cả một hệ thống có khi chồng lên nhau tới ba tầng.
Ở Nam Ninh, đoàn nghỉ ăn trước khi về cửa khẩu tại nhà hàng Ngọc Trai. Trước nhà hàng là một hệ thống đường trên cao có tổng chiều dài 10km, được làm trong 7 tháng. Minh Sơn k5 nói 4 tháng trước đây có đến nhà hàng này, khi đó ở đây chưa có đám cầu-đường này.

Một hệ thống đường sá như thế thì cầu cống cũng phải tương ứng. Nhưng có gì để nói về cầu của xa lộ, chả có gì cả vì chúng đồng bộ rồi. Điều dễ nhận thấy nhất về cầu là ở các đô thị. Có lẽ TQ đã phát triển đến mức đưa nghệ thuật vào ngành cầu.
Chúng ta có ai nhớ cầu Giải Phóng duy nhất bắc qua sông Li ngày xưa như thế nào. Bây giờ nó là đây, với bốn làn xe chạy. Về phía hạ lưu, ngay gần trường Y Trung cũ có cầu Li Giang mới xây dựng sau này. Một thành phố cỡ triệu dân ở hai bên bờ sông thì hai cây cầu như vậy là quá thoải mái. Nhưng vào giờ cao điểm thì việc qua được cầu cũng tốn khá nhiều thời gian. Một trong những lí do làm chúng tôi chậm giờ chuyến Hai Sông Bốn Hồ là chậm xe trên cầu Giải Phóng.
Quế Lâm có hai sông bốn hồ nối thông với nhau. Bốn hồ tuy đã đào thông với nhau thành một nhưng vẫn là bốn vì truyền thống. Bốn hồ nối thông với sông mà vẫn là hồ vì chúng không đồng mức.
Hai điểm đào thông hồ với sông là hai âu thuyền để duy trì mức nước hồ cao hơn nước sông khoảng 3m khi chúng tôi đi chuyến tham quan.
Trong vùng hai sông bốn hồ này mật độ cầu dầy đặc là nơi phô diễn cảm hứng của các nhà thiết kế.
Gầm cầu ở VN mình gợi lên cảm giác bần cùng thì ở đây, trong vùng du lịch, người ta có thể thưởng ngoạn một chút xíu nào cảm giác vơ-ni-dơ với nước sông mấp mé mặt đường, phù điêu trên tường, tranh "gầm cầu" trang trí.
Một điểm nghệ-thuật-cầu nữa là về đêm tất cả các cầu ở khu đô thị đều được trang trí đèn mầu, đèn chiếu để làm cho nó có giá trị không chỉ để đi. Ngay ở Liễu Châu, một thành phố công nghiệp với khoảng chục đường sắt cụt trên bản đồ (biểu thị của các cơ sở sản xuất lớn vận chuyển nguyên liệu/hàng hoá bằng đường sắt), hầu như vắng bóng khách du lịch, các cầu qua sông Liễu cũng được kết đèn lung linh.
Khi bóng đêm nhạt dần, những cây cầu công viên trong sương sớm hiện lên mộc mạc như tranh thuỷ mạc. Giống người phụ nữ, son phấn cho vẻ đẹp rực rỡ và chân quê cho sự bình lặng dịu dàng.

Cuối cùng của chuyện đi. Ấy là tại sao tôi chọn phương án Ta-Ba-Lô. Người ta bảo là đi theo tua mệt lắm. Đi nhiều nơi, thăm nhiều thắng cảnh mà giá lại rẻ. Thế thì họ phải tìm cách thu lại bằng cách khác, mà một trong số đó là hoa hồng cửa tiệm. Đi nhiều nơi thì phải "cưỡi ngựa xem hoa". Tóm lại nếu muốn chuyến đi có thu hoạch riêng tư thì ba-lô là lựa chọn đúng. Tôi hài lòng vì đã đi theo cách này. Chỉ buồn một nỗi thỉnh thoảng lại phải kéo theo nhiều rơ-mooc có quyền biểu quyết nên thời gian đi "ăn lẻ" cũng bị hao hụt.