Thứ Tư, tháng 1 27, 2010

Đặc sản Hà Nội

*
* *


Từ thuở mới nằm nôi, biết nghe được lời ru của mẹ, ta đã để lòng vấn vương về một thứ bánh dân dã trong câu ca dao: “Mấy đời bánh đúc có xương”..Rồi lớn lên, qua một thời khốn khó với đủ các loại lương thực tạp phí lù của thời bao cấp, tôi còn nhớ được cái cảm giác nghẹn đắng khi cái miệng con trẻ chạm vào miếng bánh đúc ngô khô khan và đôi lúc thậm chí là miếng cháo cám đắng nghét .
Ngày nay kinh tế được cải thiện, của ngon vật lạ chẳng còn hiếm hoi như ngày xưa, tổ yến, vi cá , tay gấu gạc nai cứ có tiền là chẳng thiếu, vậy mà nào có thấy thích thú, đôi ba lúc rỗi rãi, nhẹ cái bàn chân mỏi mệt tuổi tác mà dấn bước ra phố tìm lại những cảm giác xưa cũ, tìm lại những món ăn dân dã một thời đã quên lãng. Lớ vớ đi quanh phố phường Hà nội xưa cũng tìm được đôi ba nơi có bán bánh đúc, âu là nó cũng hợp với ba cái răng đã đến kì đại tu, nói là dân dã nhưng có lẽ, vì nó gắn với kí ức nên cảm thấy chẳng có sơn hào hải vị nào sánh được.
Cũng là bột gạo được khuấy lên, qua bàn tay các bà các chị chế biến nó cũng đã trở thành đặc sản, cái thứ bánh đúc bình dân nhất có lẽ là thứ bánh đúc được các em , các cháu mang vào nội thành từ các vùng quê Thanh trì , Từ liêm, được đóng thành từng bánh nhỏ xếp lớp lên nhau, trên cùng ,bao giờ cũng có điểm vài hạt lạc, khi ăn, cô hàng sẽ cắt ra từng miếng nhỏ cho vào chiếc đĩa ,kèm theo một chén tương Bần, bày vào một cái mẹt nhỏ,món này ăn khoảng ba đến năm giờ chiều, các cô các bà kinh doanh mặt đường thường dùng như một món quà quê, chẳng bao giờ ăn đến chán, tuy vậy ,trong thời buổi ô nhiễm môi trường quá cao như hiện nay, ăn thứ bánh đúc đã chu du qua ba mươi bảy phố phường này thời phải cảnh giác không lại đuổi theo Tào tháo!

Còn có loại bánh đúc nộm, người ta ăn thứ bánh đúc kèm giá đỗ, chan nước lạc béo ngậy, món này cũng bán rong hè phố, ngon hay không nhường lời cho các chị em bình phẩm.

Ở phố Lê ngọc Hân, từ Trần xuân Soạn đi vào chừng trăm mét phía tay phải, có hàng bánh đúc thịt, chan nước dùng, nếu quen còn được nhà hàng khuyến mại miếng cháy, nhà này được nhiều người biết tiếng, ai chưa ăn có thể đến thử cho biết, chỉ có từ chiều.

Xin kết thúc bằng câu văn của nhà ẩm thực Vũ Bằng:"Bánh đúc đã dẻo mê mệt đi, lại hút cái nước nộm ngầy ngậy mà mềm dịu, thoang thoảng mùi thơm của giá chần, của vừng rang, của chanh cốm - không cái mát đó thực quả là một cái mát Đông phương, thâm trầm và hiền lành, chứ không rực rỡ hay kêu gào ầm ĩ" (trích "Món ngon Hà Nội").

15 nhận xét:

HữuThành.Nguyễn nói...

Bánh đúc là món bình dân. Hè năm 2000 tôi và AD k1 lái xe đi Trà Cổ. Lượt về đến Tiên Yên mới ăn sáng, mỗi người hai nghìn bánh đúc không hết, phải thả xuống suối cho cá nó ăn.
Vậy chứ mươi năm trước bánh đúc như trong ảnh của QT đã vào Intimex xúp-pơ-mác-xít rồi, bán kèm gói tương xinh xinh, ăn ngon đáo để. Rồi một hai năm trước thấy bảo cái công ty làm bánh ấy nó dùng hàn the, lại sản xuất không hợp vệ sinh, thấy buồn. Buồn như bao câu chuyện Nguyễn Bính nói cấm có sai "hương đồng gió nội bay đi mất rồi".

TQtrung nói...

Nên đến Lê ngọc Hân ,ở đó ngon mà không chán, không có phụ gia.Tôi cũng chỉ thỉnh thoảng ăn ở đó đổi bữa, xung quanh còn có bún ốc ,bún cá ăn cũng được.

N.TV nói...

Các ông cứ bàn ăn thế này thì bằng đánh đố tôi.

Nặc danh nói...

V.Thắng thi thoảng cũng đến Lê ngọc Hân ăn, thấy cũng được lắm. Mọi người có ai chưa được ăn để tớ mời.

dathb136 nói...

Buổi sáng được anh QT cho ăn thế này.Bụng cứ sôi lên sùng sục.Bây giờ quà quê đã trở thành đặc sản của dân thành thị rồi,vì nó ngày một hiếm và biến tướng.Đúng như anh Thành dẫn"hương đồng,gió nội bay đi mất rồi".Đối với chúng ta nó còn gợi nhớ một thời không thể quên!

ĐN.K7 nói...

Năm trước sang Đình Bảng ăn bánh đúc cực ngon. Ở đó còn có thịt cầy cuốn lá na cũng là món lạ.

Nặc danh nói...

-@QT: Ông dùng "phương pháp cảm quan" mà giám định được" không có phụ gia" chắc ông đã chén đến 1000 mẹt bánh đúc?
" Hãy là khách hàng thông thái". Bọn VSATTP quả là láu cá khi đẩy trách nhiệm về phía ND!
TM

LêThanh nói...

Còn món bánh đúc riêu cua nữa? ăn cũng lạ miệng và ngon!!!

Quế Lâm nói...

Mấy năm trước QUẾ ra HÀ NỘI thấy có món bún giò heo dọc mùng mà lại là bún ... chấm . Ăn cũng được . Nhưng vui nhất là thấy bảng đề " bánh mì HẢI PHÒNG " , hỏi chủ quán bún là có ngon không , nghe ngon nên có mấy người muốn thử , nhưng tối nên không có bán , ai muốn ăn thì nói họ đi lấy dùm cho . 2 dzợ chồng anh bạn nhờ lấy cho ... 2 ổ . Chủ bún liền bảo : 2 ổ thì không ai đi lấy đâu .Trời , chảnh wá dzậy !!! Sáng hôm sau nhìn thấy " ổ " bánh mì HP , cả bọn rũ ra cười .Hoá ra không phải họ chảnh mà là mình chảnh . " Ổ " bánh to bằng cái ... ngón tay ( hơi dài hơn 1 chút ).

Minh Thu Le nói...

Các Đại Gia nhớ món bánh Đúc.Dể ợt:Có lẽ mai phải mang đến vườn Treo một gánh bánh xịn Văn Giang.Ngày nào Tôi cũng gặp các chị bán bánh Đúc gánh ở chợ Lương Yên.Ngoài bánh Đúc ở Lê Ngọc Hân còn có món cháo Trai ở Trần Xuân Soạn,món này hợp với cái tuổi mà hàng tiền đạo đả về hưu hơn QT nhỉ...

TQtrung nói...

TM ơi, các loại khác không dám bàn, riêng bánh đúc chan nước dùng Lê ngọc Hân thì tôi tin không có phụ gia, dĩ nhiên tý vôi thì có, đó là công thức rồi, nói chuyện ăn với mọi người cho vui vì vừa mới đi ọp lai cùng TQ VÀ HP,mời xem mấy cái ảnh bài tiếp trên.
To Quế, đúng là HN có món bún dọc mùng(trong Nam gọi bạc hà) chân giò,có hàng thêm sườn,nếu ăn bún đó có hai cách gọi, bún chan thì họ sẽ làm sẵn rồi chan nước, có người không thích ăn nước thì gọi bún chấm, nhà hàng sẽ đưa ra hai bát, một bán đựng bún, một bát có dọc mùng, chân giò, tuỳ ý khách ăn chấm hay chan vào, kiểu đó rất hay và tiện cho người thích ăn khô.

LêThanh nói...

Bác Quang Trung ơi ! cây dọc mùng hay còn gọi là Sơn Hà chứ ko phải là bạc hà ( trích "Món ngon Hà Nội" bài nói về Bún dọc mùng).

Nặc danh nói...

Thế là có 2 loại dọc mùng à?
Cái bạc hà vẫn nấu canh chua gọi là dọc mùng. Vậy còn sơn hà trông như thế nào? AE nào post hình lên cho xem với!
Hay đây là lỗi "phiên dịch"?

HMK6

TQtrung nói...

Chính thống vẫn là dọc mùng, giống y chang cây khoai nước hay còn gọi là cây dáy,lưu ý là chỉ giống thôi chứ cây dáy là cây khoai ngứa, cây dọc mùng này trong nam gọi là cây bạc hà, có thể có một số biến thể mà LT gọi là cây sơn hà. cũng là một thứ khoái khẩu để đưa cay.

LêThanh nói...

cây bạc hà : "Vì chỉ có rau húng ở Láng là có mùi vị húng, đem trồng chỗ đất khác, sớm chậm cũng đổi ra mùi bạc hà " ( trích trong Hà Nội 36 phố phường của Thạch lam http://vnthuquan.net/truyen/truyen.aspx?tid=2qtqv3m3237ntnnn2n31n343tq83a3q3m3237ntn.

Cây dọc mùng nấu bún bung:
"Cây sơn hà (cây mùng) vốn là những giống tựa như cây khoai mà lá to, cù thì nhỏ và tròn như quả trứng, luộc lên ăn cũng ngon. Dọc cây, người ta tước vỏ và chẻ nhỏ, nấu kỹ cho rõ nhừ."
http://vnthuquan.net/truyen/truyen.aspx?tid=2qtqv3m3237ntnnn2n31n343tq83a3q3m3237nqn