Ngày thứ hai, thứ ba trên đường đi gặp bạn

Ngày đầu kết thúc muộn, ai cũng mệt. Chuyến đi dài nên chỉ có hai điểm thăm mà mãi tới hơn 10h đêm mới ổn định chỗ nghỉ. Được cái là nhà nghỉ này ở Ba Đồn có mạng WiFi nên đã gửi được một tin lên mạng.
Ngày thứ hai của chuyến đi, vượt kế hoạch thăm động Phong Nha và hang Tám Cô TNXP được thêm nhà Võ ĐT rồi đi dấn một đoạn đường đến ngủ ở Cửa Tùng. Tắm biển buổi tối qua và sớm nay. Ảnh Cửa Tùng có lẽ phải để các cháu hoặc "n...hiếp ảnh gia" VinhNQ đưa lên.
Ngày thứ ba, rời khu du lịch Cửa Tùng ngược lên phía Bắc đi thăm địa đạo Vịnh Mốc. Sau đó đi qua cầu Hiền Lưong trên sông Bến Hải, vĩ tuyến 17 Bắc. Hai điểm này đều là đột xuất.
Rồi chúng tôi lên đường HCM từ Gio Linh, đến thăm NTLS Trường Sơn, chụp ảnh với LS Ng.Mạnh Minh, em Ng.MạnhQuang k4.
Còn thừa thời gian, ước tính, chúng tôi "đột xuất" lên thăm cầu Đắc K'Rông giao điểm của Đường 9 và Đường 15. Sau đó xuôi Đ9 về lại Đắc K'Rông ăn trưa, rồi thăm Nghiã trang LS Đường 9. Chúng tôi thắp hương, gióng lên 3 tiếng chuông để chào các LS.
Tiếp tục đến Thành Cổ Quảng Trị. Điểm nghỉ dự tính là khu du lịch Cửa Việt. Chủ quan không hỏi, lại đi theo bờ Nam. Hỏi, được biết Cửa Việt có khu du lịch ở bờ Bắc sông Thạch Hãn, mà lối vào phải từ Gio Linh. Quá xa, cả hội quyết định vào trong nghỉ. Thanh Tân (suối khoáng nóng) là lựa chọn. Trên đường vào Nam, cả đoàn ghé nhà thờ họ tôi tại Diên Sanh, Hải Thọ, Hải Lăng, Quảng Trị để cho tôi thắp hương.
Bổ sung 17h30, 30/6/2009: Từ nhà tôi ra cả nhóm rẽ vào NTLS Huyện Hải Lăng. Theo danh sách thì trường ta có 2 LS nằm tại đây là Bùi Hữu Thích k1 và Đặng Bá Linh k6. Trời đã bắt đầu tối, chúng tôi không có thời gian tìm từng mộ, và cũng biết Bá Linh bị lạc tên, nên thắp... thuốc lá thay hương cho các LS nằm đây, trong đó có bạn Trỗi. Đây là điểm thăm viếng ngoài kế hoạch trong ngày nên chúng tôi không nhớ mua hương trước.
Nếu không hỏi đường KV thì chúng tôi cũng không thể ngờ ngay trước lối lên cầu An Lỗ là lối rẽ phải (Bắc vào Nam) vào khu du lịch Thanh Tân.
Nhưng khu này không có hạng bình dân. Tắm 2 lần là 100 nghìn đồng, ở một đếm mỗi người từ 140 đến 175 nghìn động. Ở đây thì bệnh viêm màng túi chỉ có nặng thêm. Quyết định đi vào Huế nghỉ.
VinhNQ có cậu em đồng hao du lịch Đà Nẵng thu xếp cho chỗ nghỉ tại Huế, tính ra mỗi người chỉ mất có 30 nghìn đồng tiền phòng. Rất tốt, thích hợp với dân "phượt", 3 phòng cho 13 người.
Kết thúc ngày thứ ba của chuyến đi.
Muộn quá, ngày mai còn đi, nên nợ mọi người chú thích ảnh.

Bến thuyền Di sản thiên nhiên thế giới Phong Nha. Bên kia là đài kỷ niệm bến Xuân Sơn, một trọng điểm giao thông thời chống Mỹ.

Ngược sông Son (mùa lũ màu đỏ) bên những làng quê xứ đạo.

Vùng này lương giáo lẫn lộn, yên bình.

Ở động ướt, nơi cuối cùng du khách có thể thăm, là một phần rất nhỏ của Phong Nha.

Cửa động, nhìn ra.

Thắp hương tại hang 8 cô TNXP. Thực ra có 4 cô và 4 anh TNXP và 5 anh chiến sĩ pháo mặt đất cùng hi sinh ở trong hang. "Nữ TNXP" đã là một "danh vinh" rồi.

Bên trái là điểm mở khai quật hang, bên phải là đền thờ các liệt sĩ. Năm 2006 tôi qua đây chưa có đền thờ này và hang cũng chưa được thu xếp lại.

Trước mặt là nhánh Bắc đường TS Tây, từ Khe Gát vào. Chạy ngang từ phải sang trái là "đường 20 Quyết Thắng" đi đến hang 8 cô.

Lưu niệm ảnh bên thềm nhà ĐT VNG ở An Xá, Lệ Thủy, Quảng Bình.

Bên một giếng thông hơi kiêm vận tải của địa đạo Vịnh Mốc. Cô bé hướng dẫn là người Hải Phú, đồng hương Hải Lăng của tôi. Năm trước đến đây cũng một cô người Hải Xuân, Hải Lăng tiếp đón chúng tôi.

"Sưu tập" do chính phủ Mỹ tặng đồng bào và chiến sĩ Vĩnh Linh.

Trong lòng địa đạo.

Bên mộ LS Nguyễn Mạnh Minh, bạn Trỗi tại NTLS Trường Sơn.

Cầu Đak Rông, một danh thắng đường TS. Khu vực này có đóng góp của PH.Thao k4, 1974.

Cầu Đak Rông nhìn từ mặt sông. Cây cũ ở đây đã từng sập, đây là cầu mới làm lại gần đây(?).

Nơi làm lễ NTLS Đường 9. Như tôi đã từng nói trước, nơi đây yên nghỉ những người lính chiến tuyến trước. Bởi thế có rất nhiều "chưa biết tên". Một nghĩa trang đầy cảm động. Và đẹp, theo cảm nhận cá nhân.

Ảnh kỷ niệm tại NTLS Đường 9. Thiếu mặt vợ chồng ThBắc lúc này đang đi công đức với Ban QLNT.

Bên đài kỷ niệm, cũng là nấm mộ chung cho các LS đã hòa xương máu vào đất. Ở đây bạn Trỗi có Vũ Kiên Cường và Nguyễn Lâm cùng k5.

Thăm ngôi nhà nhỏ ông bà để lại cho anh em chúng tôi, nay được dùng làm nhà thờ họ.