Thứ Hai, tháng 4 11, 2011

Nhớ Kem Hà nội


Hà nội đang trải qua những ngày rét cuối cùng trong năm. Có lẽ chưa năm nào thời tiết thất thường như những ngày gần đây, nắng một chút và ngay sau đó lại  mưa phùn gió bấc, chắc nàng Bân đang đan những mũi cuối cùng của chiếc áo lạnh cho vị hôn phu. Mấy hôm trước, nhân một ngày nắng đẹp, dù chưa đến mức cần phải giải nhiệt nhưng chợt thèm ăn kem bèn khoác áo khoác ô lên Bờ Hồ, thì còn đi đâu nữa? Vừa được ăn kem lại vừa được xem Rùa, hehe!
Chợt ùa về những kí ức vụn vặt liên quan đến kem Hà nội. Không biết kem  có từ bao giờ nhỉ? Tôi sống ở Hà nội lần đầu trong những năm đầu mới giải phóng Thủ đô, hai cha con lếch thếch kéo nhau ngỡ ngàng ra phố, ông già mua cho một cái kem do một thằng lỏi hơn mình chỉ vài tuổi bán, nó vác cái phích kem đeo xệ một bên vai. Khi chiếc nắp đậy vừa được mở ra là hơi lạnh bốc lên nghi ngút như khói lò than. Thật là hấp dẫn khi thò đầu ngó vào những chiếc kem thơm phức lèn chặt trong đó, tôi háo hức nhận chiếc kem từ bàn tay đen nhẻm của anh nhỏ. Đó là lần đầu tiên được ăn kem Hà nội nên dĩ nhiên là ngon lắm. Tôi chưa biết rằng đó chỉ là những thứ kem bình dân, còn có loại cao cấp hơn rất nhiều, mà sau này mới biết! dù sao thì  lần đầu tiên được ăn kem Phố nhớn vẫn để lại những ấn tượng thật khó quên.
Trở lại nghi vấn về Kem có từ bao giờ.  Có lần đọc được ở đâu đó nói là do người Trung quốc phát minh ra, có lẽ là ảnh hưởng từ phim Tầu “Hoàn châu cách cách”  thấy có chỗ nói Càn long được ăn thứ giải khát làm từ tuyết với hoa quả. Cũng có thể là vậy, nhưng chắc chắn là kem ở Việt nam có xuất xứ từ người Pháp thì đúng hơn. Do xuất xứ từ tên gọi Crem mà nói như vậy. 
 Kem ra đời sau khi hình thành các nhà máy điện, rõ quá rồi, không có điện lấy đâu mà chạy máy làm kem. Nhưng là với kem công nghiệp, chứ tôi đã từng thấy hàng kem gánh. Mấy hào được một cốc, thứ kem này được làm ra bằng cách quay thật lực một cái bình quanh những viên đá, khí lạnh đọng vào phía trong làm thành kem, thật vất vả . Các cổng trường học hồi lớp ba lớp bốn đều có cái khoản này, cùng với táo dầm xem ké chuyện tranh Tầu, bánh gối rưới tương ớt, và ô mai cho các chị. Nay thì không thấy ở đâu có nữa, rặt bimbim với coca.
Nghe các bậc cao tuổi nói hiệu kem cổ nhất ở Hà nội là hiệu Zéphir, ở mạn Bờ Hồ, đến thời chúng ta thì không thấy. Kem cũng chia đẳng cấp đấy, cỡ học sinh lau nhau chỉ xài loại kem bán rong đựng trong téc mốt. Loại này tôi thấy được sản xuất phía sau nhà máy nước đá Hà nội, người ta nhận kem từ đó rồi tỏa đi khắp phố phường. Nghe nói còn có một nơi nữa ở Chợ Gạo, cũng làm kem bình dân cho người bán dạo. Cao cấp hơn là các hiệu kem có cửa hàng đàng hoàng, thử liệt kê ra có mấy nơi. Hiệu kem Cẩm Bình ở góc đường Phố Huế - Nguyễn Du. Gần rạp Tháng Tám cửa trại lính Khố xanh (nay là Công An) có hiệu kem Hồng Việt. Ngay bên bờ hồ Hoàn Kiếm có kem Thủy Tạ, kem Long Vân, Hồng Vân. Ở đoạn tàu tránh Hàng Bông lối rẽ ra Phùng Hưng có hiệu kem Hòa Bình. Gần Văn Miếu, trên đường Nguyễn Thái Học có kem Phi Điệp. Ở phố Yết Kiêu gần trường Mỹ thuật thì có hiệu kem Tiến Đạt. Đó là do hỏi han các bậc cao niên mà biết, chứ trong ký ức của tôi chỉ loanh quanh mấy Hiệu kem quanh Bờ Hồ như Hồng Vân- Long Vân, kem Bốn Mùa, kem Tràng tiền chứ hồi đó Thủy tạ chưa làm kem que bán như bây giờ. Lại biết thêm kem Cẩm bình và kem Hòa bình góc Hàng Bông- Phùng Hưng do chuyên trị đi ké tầu điện, hai hiệu kem này đều nằm gần đường tầu nên dễ thấy, tiếc là ngày nay, hai hàng kem này không còn nữa, mất đi một thương hiệu nhiều người biết đến.
Cùng với sự phát triển của kinh tế, cũng như khoa học kỹ thuật mà Kem ngày nay đã có sự phát triển vượt bậc, có thể dễ dàng mua kem đóng túi Vina milk bất cứ xó xỉnh nào
Nếu mun ăn kem Italy chính hiu, bn có th đến vi ca hàng kem Fanny B H, kem M ph Ngô Quyn hoc trên H Tây, kem Pháp khách sn Hà Ni Metropole... Giá thành ca các loi kem “ngoi” này cũng dao đng rt ln. Mt ly kem tươi ca M dng c quế mua ti h Tây khá rẻ,   nhưng cũng mt ly kem tươi Italy được trang trí tht đp vi nhiu cái tên “m miu” ti quán Fanny giá có th gp c chc ln. Mun thưởng thc mt ly kem Pháp “chính hiu 100%” ti Hanoi Metropole, bn hãy vui lòng chi ra khong vài USD. Trước đây vài năm, người Hà Ni đ xô đi thưởng thc kem M 36 mùi, màu ph Ngô Quyn vi giá khá cao. Đt, nhưng mà... "st ra miếng " người ta bảo thế.
Theo Kinh Tế Đô Th, cnh tranh vi "kem ni", các loi kem “Tây” Hà Ni cũng nhiu vô k. Ngày xưa, nói đến chuyn được ăn kem Nga, kem Pháp, kem Mỹ, kem New Diland.. ch dành cho nhng người đã có dp ra nước ngoài mà thôi. Nhưng ngày nay, qu tht rt đơn gin nếu bn mun thưởng thc mt ly kem Italia chính hiu hay mt ly kem Pháp thc s ngay trên đt Hà thành này. Nm bt được nhu cu cuc sng ngày càng cao ca người dân Hà Ni, nhiu cơ s tư nhân trong nước và nước ngoài đã nhp v các loi máy làm kem cùng công ngh sn xut kem ngoài nước như Pháp, Italy, M... Đc bit là các loi máy làm kem tươi, nhanh và rt ngon. 
Có phải người có tuổi thường nhớ về ký ức? nhưng đúng là những kỷ niệm về ngày xưa thường làm con tim ta xao xuyến. Nhớ lại, tìm lại những ký ức vụn cũng là cách ta động viên mình vượt qua những bức xúc về thời thế. Ngoài trời, Hà nội đã bắt đầu có nắng. Lại một mùa KEM mới!!!

( Hà Nội, những ngày đi làm "phóng  viên rởm" Rùa. Nguồn ảnh internet)

27 nhận xét:

AK7 nói...

Kem bây giờ tất nhiên là ngon nhưng tôi vẫn thích và thèm một lần đc ăn lại ăn cái kem hồi xưa ấy,hình như cây kem đó đá nhiều hơn vật liệu làm ra cái kem thì phải.Ăn vào tê cả đầu lưỡi.He he!

HCQuang nói...

Ai kem, ai kem,
Kem một hào hai chiếc,
Một chiếc năm xu.
Này chú bán kem,
Có rao thì rao cho khéo,
Đừng rao bố láo,
Điếc tai hành khách trên tàu.
(một bài hát thời con nít)

TQtrung nói...

Tôi quên chưa nói đến một loại kem nữa, đó là kem Cân, kem bán theo kí lô. Loại này rẻ tiền, mua cả ký ăn mệt nghỉ, tuy nhiên rất đáng lo về mặt tiêu chuẩn vệ sinh.
Các bạn nào sống loanh quanh khu Bờ Hồ dạt xuống mạn Lò đúc thường gặp một anh Lùn bán kem rong bằng một chiếc xe đẩy nhỏ, anh này vẫn còn sống, thỉnh thoảng vẫn gặp nhưng không còn bán kem nữa.

TK8 nói...

Rất thích cái Ẩm Thực dân dã HN: Phở, Bún Chả, nước Chè, cafe vỉa hè...và Kem. SG cũng có Kem, mún ăn thì vô quán sang trọng hay ghé mua 1 bịch mang về nhà, chưa thấy cảnh xúm xít ăn Kem như HN.

Tính làm 1 phóng sự Kem HN, nhưng khi đọc bài này thấy Kiến Thức Kem của mình xoàng wá nên từ bỏ hẳn, chỉ Post ảnh lên đây báo cáo với các bác.

Thắng k5 nói...

Cái anh Qt này thực là lắm chuyện.
đang thời buổi giá cao, tiền ít, lại xới lên một loại các loại kem đủ hạng tây tàthuwce, mỹ, lại cả úc nữa chứ, thế có chết người ta không. Hội người Quế họ mà hay tin, ra bây giờ là chết tôi rồi chị Lượm ơi.

Phú Hòa nói...

@Tt : Ông còn quên cửa hàng kem Hòa Bình ở 77 Lò Đúc. Cửa hàng kem này có từ hồi Pháp thuộc và đến đầu chiến tranh phá hoại mới đóng cửa. Hồi nhỏ tôi rất thích ăn kem dừa ở cửa hàng này. Cửa hàng kem Cẩm Bình ở Phố Huế thời đó nổi tiếng về kem cốm, ngon hơn cả kem cốm Tràng Tiền.
@Quế : Anh Thắng K.5 gợi ý khéo là ở Hanoi nhiều loại kem ngon lắm, các em chỉ việc ra Hanoi là anh ấy sẵn sàng đãi à.

Quế Lâm nói...

Đại ca TK5 ui , yên chí nhớn đi . Ngoài 20/7 hội người Quế mới rủ nhau đi tỉnh để được chiêu đãi kem đủ kiểu cơ . Đại ca đừng có tìm cách " chốn " đó nha .

TK8 nói...

QL: ngày xưa tụi anh rủ được 1 cô gái đi ăn kem là...XONG !. Giờ thì "em hổng chịu, vô PLAZA shopping đi anh !"

HữuThành.Nguyễn nói...

AK7 nói...
Kem bây giờ tất nhiên là ngon nhưng tôi vẫn thích và thèm một lần đc ăn lại ăn cái kem hồi xưa ấy...

Nhiều người HN bây giờ vẫn đến kem Tràng Tiền mua từng hộp kem que đậu xanh, cốm, dừa,... về để ngăn đá ăn dần. Họ vẫn thích thứ kem ấy hơn kem công nghệ mới bọc trong giấy bạc, que bằng gỗ dẹp, xốp và nhiều "kem".
Kem Tràng Tiền chỉ bán "kem que hoài cổ" tại chỗ, không đưa qua hệ thống đại lý, nếu tôi không nhầm.

Thắng k5 nói...

HT à, kem TT cũng có một số đại lý đấy, các nơi nhận là đại lý ghi biển rõ to vì biết dân HN thích ăn kem hoài cổ mà.

TQtrung nói...

Ây da Phú Hòa! sao lại có kem Hòa bình ở Lò đúc nhỉ? Kem Hòa bình ở ngã ba Hàng Bông- Phùng Hưng thì chắc chắn không sai, cửa hàng này có dàn máy làm kem sát ngay đường, đứng ngoài có thể thấy cảnh người ta làm kem, và bán ngay tại chỗ. Nay đã phá đi rồi.
Hàng kem Hòa bình ở Lò đúc thì thực sự mình không biết. Có bác nào sống loanh quanh đó khẳng định việc này không? PH nhớ lại xem có nhầm tên không, nếu sai mà điều chỉnh lại, lên mạng là bà con người ta cười đấy nhé!

HT nói đúng là kem Tràng tiền đóng hộp 10 cái bán đầy các đại lý, thương hiệu này vừa có cuộc đấm đá nhau kịch liệt giữa cổ đông và lãnh đạo. Tuy nhiên bà con ta vì ưu ái hàng kem có chiều dài phục vụ đáng nể nên vẫn tiêu thụ ác liệt, cổ phần chắc lên giá tốt.

AK7 nói...

Pác HT ơi,trong này ở St Hà lội có bán các loại kem như pác lói,nhưng vẫn không ngon như các loại kem hồi xưa ở Hòa bình ngay gần ngã ba Phùng Hưng và Hàng BôngL (pác Tt lói đúng).
Có lẽ công thức làm kem kiểu đó đã thành thiên cổ rồi.

Phú Hòa nói...

@Tt : Ông yên tâm là tôi nhớ không sai đâu vì con của chủ hàng kem Hòa Bình ( 77 Lò Đúc ) là bạn học cùng lớp với tôi hồi ở trường Lê Ngọc Hân. Tôi và Quang bành thỉnh thoảng đến đấy chén kem mà không mất tiền mà. Hồi đó ở Hà Nội có mấy cửa hàng kem mang tên Hòa Bình cơ. Chắc chắn hội dân phố cò ỉa, Hàng Chuối, Phạm Đình Hồ, Nguyễn Công Trứ và Tăng Bạt Hổ, Hòa Mã, ... biết và còn nhớ đến cửa hàng kem này.

Tuong Lai nói...

Kem Cẩm Bình Phố Huế, đoạn gần Hàm Long. Có phải Tt định nói về nó?

Thắng k5 nói...

Con của chủ hiệu kem Hoà Bình hiện giờ là giáo viên về hưu và bán cafe cùng một ít kem HB ở gần ngã tư Lê duẩn - Cửa nam, HN.

TQtrung nói...

Xem ra thương hiệu kem Hòa Bình này khá phức tạp, ThắngK5 nói vậy là kem HB vẫn còn sản xuất à? hôm nào rỗi đi xem Rùa phải ghé qua hỏi mới được :))
Đúng là kem Cẩm bình ở gần chỗ TL nói, nhưng không phải gần HL mà ở dưới một chút, chỗ ngã tư N.Du. phố Huế bây giờ chứ nhỉ.
Các bạn có nhớ kem cốm ngày xưa làm bằng cốm thật, ăn ngon chứ bây giờ nó cho cơm nguội nhuộm xanh, ăn phát khiếp.

Phú Hòa nói...

@Thắng K.5 : Ông là ma xó ( hay dân ngầm của TC 2 ) hay sao mà cái gì cũng biết, ai cũng quen thế này??? Khiếp quá đi mất. Nếu tôi không nhớ nhầm thì cậu bạn của tôi ngày ấy tên là Trí và cả khu nhà 77 Lò Đúc đều là họ hàng của chủ cửa hàng kem Hòa Bình. Em họ cậu Trí là Chiến, cũng lứa tuổi bọn tôi và cũng ở trong khu nhà số 77 đó.

Phú Hòa nói...

@Tt : Hiệu kem Cẩm Bình mà Tt và T.L nói đúng là ở gần ngã tư Nguyễn Du và Phố Huế, cách ngã tư này 1 nhà chứ không ở ngay ngã tư. Kem cốm của nhà hàng này ngon nổi tiếng và hình như cũng đóng cửa vào những năm đầu 1964 thì phải vì những năm hè ở Trỗi về HN thì tôi đã thấy không còn tồn tại nữa.

TK8 nói...

Công thức chế tạo kem cốm SG: MUỐI + ĐƯỜNG + NƯỚC LÃ + CƠM NGUỘI + FẨM MÀU + 1 CÁI HỘP có chữ "TRÀNG TIỀN" hoặc "BỜ HỒ" - Loại này cho Rùa ăn nó còn chê !

HữuThành.Nguyễn nói...

Có hàng kem ở gần rạp Mê Linh, tôi không nhớ tên chính xác. PH ở gần đấy thì không thể sai. Như tôi học vỡ lòng ở trường dân lập Sông Hồng, Lò Đúc xế xế đấy, cũng khó mà quên.

Thắng k5 nói...

Ông PH nói oan cho tôi rồi. Đói khổ quá, phải đi cầy nhiều, nay có chút đỉnh lại phải uống nhiều thì gặp nhiều người thôi chứ có làm CA trong lòng dân đâu mà ông nói quá thế. Nói về cái gì có số 2 đó, tôi nhớ lại hồi chú em là binh nhì thì mình là thượng sỹ, nay mình đại tá điền thì cậu TT, hay không ?

Quế Lâm nói...

@Anh Tk8 : làm gì có chiện " ngày xưa tụi anh rủ được 1 cô gái đi ăn kem là...XONG !. Giờ thì "em hổng ... " . Quế chắc chắn ngày xưa ăn kem xong , cô gái ấy cũng EM HỔNG . HI hi .

Thắng k5 nói...

Mượn chuyện của Quế với TK8 một chút nhé:
Bi giừ khác trước nhiều lắm. Cứ cho là kịch bản ăn kem nhé, anh TK5 mời các em Quế Lâm đi ăn kem TT, các em QL sẽ nói theo nhịp điệp khúc luôn: " Bọn em hổng "
Không biết có phải...?

Quế Lâm nói...

@Anh TK5 : Bọn em sẽ nói là :" Bọn em hổng ... khách sáo đâu đó nha " . Anh TK5 lo mà chuẩn bị hầu bao đi .

Thắng k5 nói...

Câu trả lời của QL thật tuyệt, thông minh, đáng khen, còn mình tất nhiên bị cú nốc ao rồi.tuy nhiên được đãi bạn thì chỉ có tốt trở lên thôi, hầu bao hơi hẹp thì chỉ cần hô một tiếng, hội BanTrươngTrôi ra tay là xong ngay ý mà. Các Quế ra mau kẻo kem nguội mất.

TQtrung nói...

Thôi thôi! tôi can,
xemtại đâyđể mà sợ kem Tràng tiền nhá

Phú Hòa nói...

@Tt :ông không biết là loại kem " Tràng Tiền " này do anh Thắng K.5 thửa riêng để chiêu đãi khi các Quế ra Hà Lội à?