Điện, có bán được không?

Mấy hôm rồi đi một chuyến với KV lên công trường thuỷ điện Bắc Khê "đón thằng em TS1" về nghỉ lễ. Lý do thì là như thế, thực tình lâu lâu đi chơi xa một chuyến nhìn ngó sự đời cũng vui.

Bắc Khê là một con sông nhỏ có trên bản đồ, công trường thuỷ điện sẽ chặn dòng ở xã Kim Đồng. Rẽ ra từ đường 4 ở Thất Khê, đi đưởng tỉnh 3B thêm 11km nữa rồi theo đường công trường quãng 2km là đến.
Trên tấm bản đồ "cổ" này chưa vẽ đường tỉnh 3B nhưng phải dùng để ghép vệt đường máy thu GPS đã lưu.

Nhìn công trường không thể hình dung đây lại là con sông. Hiện chỉ còn một dòng nước nhỏ chảy men nền đập đã bắt đầu hình thành, chỗ xe máy đậu.
Nhà máy điện được thiết kế hai tổ máy với tổng công suất 2MW, sẽ lắp đặt máy nhập từ TQ. Không biết tổng vốn đầu tư là bao nhiêu, nhưng chỉ mới có thế kia thôi mà đang lo không thi công nhanh để nước lũ về phá thì cũng mất chục tỷ đồng.
Nói chuyện với một anh bạn rất quen dân điện trường "mây" mới biết ngành điện hoàn toàn không tán thành việc xây dựng các nhà máy thuỷ điện nhỏ, đặc biệt loại nhà máy cỡ cực tiểu 2MW. Ngành điện bị tai tiếng về việc các nhà máy điện lên án không chịu mua điện của họ. Các nhà máy này muốn bán điện lên lưới quốc gia thì vẫn phải đầu tư truyền dẫn và hệ thống thông tin điều khiển giám sát và thu nhận dữ liệu (SCADA) như mọi nguồn hoà lưới khác để chịu sự điều khiển phân phối chung của trung tâm điều độ.
Mà theo trung tâm điều độ thì các nhà máy điện quá nhỏ rất khó hoà lưới, hầu như không thể. Hình dung như anh em ta thời nhỏ nhẩy tầu điện, chạy mấy bước bám vào rồi nhẩy lên. Bây giờ các nhà máy nhỏ tí này muốn hoà lưới thì giống vận động viên điền kinh chạy 100m, cho hẳn là như thế đi, nhảy tầu cao tốc 200km/h, liệu có nhảy được không?
Nghe anh bạn nói xong lại muốn khuyên TS1 bảo với chủ đầu tư có thằng nào muốn mua dự án thì bán non cho nó có khi lại an toàn, nếu câu chuyện trên là đúng.

Đường tỉnh 3B đang được nâng cấp. Xã Kim Đồng vẫn đang có điện dùng. Rồi đây ở xã lại có doanh nghiệp muốn bán điện lên lưới. Thật oách. Nhưng liệu rồi có bán được không khi mà đường điện cũng được nâng cấp, nguồn lớn được xây dựng thêm. Đến khi đó các cây "nấm điện" mọc theo mô hình "nấm thép", "nấm xi măng lò đứng" đều là phát minh TQ rồi sẽ để lại một vùng môi trường đã được cải tạo không biết sẽ là lợi hay hại.