Mảnh vụn nhớ-quên

Ngày ấy thôn nhỏ Đa Cóc có con đường làng rợp bóng tre ( bây giờ không còn một cây). Một đầu phía đi ra lớp học gần ngã 3 có nhà một cụ tên là Chới, thấy bảo già rồi (trên 70) mà tối tối vẫn mặc áo trắng đi ve gái. Đầu kia con đường đi qua chùa, có cây vải to lắm là ra đồi - nơi tập luyện mà bọn mình có đắp một lô cốt. Lớp học trong một khu vườn có nhiều tre và mít, gần một nhà có cây Chay, thỉnh thoảng chủ nhà cũng cho ăn. Qủa Chay bây giờ ít thấy: hình thù vô định, méo mó, vỏ mềm xanh- vàng, ruột hồng hồng ăn chua chua, ngòn ngọt. Mít thì nhiều lắm, có hôm Hùng móng mua một quả được mô tả là to như cái vali! Không nhớ đám bộ đội đang huấn luyện quân tăng cường để chuẩn bị đi B (thường mặc quân phục vải Triều Tiên) đóng ở đâu nhưng họ nhận vũ khí ở sân kho: toàn AK Ba Lan mới tinh, không có que thông nòng (thông nòng bằng dây), bao đạn rằn ri, lê rời rất đẹp (nghe đâu có anh em ta đột của họ mấy chiếc). Đám lính ta chỉ được trang bị AK,CKC cũ, thậm chí có cả súng “truyền thống” (Trung chính). Ngày ấy nhiều anh được giữ AK vênh lắm, chẳng bù Thanh bọ, Hưng tim phải ôm Trung chính, có lúc kéo lê súng trên đường làng. Sau này các chú cười phe phé vì giờ lau súng được chơi, không bị săm soi như mấy anh giữ AK,CKC. Gác đêm mỗi ca 2 tiếng, gọi nhau giao gác hẳn hoi mà thỉnh thoảng có chú nhận rồi nhưng lại ngủ tiếp, phiên gác bị gián đoạn, đại đội phê bình. Một hôm thấy đại đội phổ biến sắp có lãnh đạo trường về thăm, anh em phải dọn vệ sinh trước mấy ngày. Đến khi lãnh đạo đi Xit- đờ- ca về hóa ra là bác Tuấn hiệu trưởng cũ của trường mình. Không được tham gia hộ đê như bên Phao Sơn, anh em bên này chỉ ngụp lặn nhổ đậu tương giúp đồng bào. Tiểu đội tôi gần bếp được lệnh cấu trúc một chuồng lợn dã chiến bằng dây thép gai rồi đi bắt lợn về bỏ vào đó ( vì lụt không có gì cho lợn ăn nên dân bán rẻ cho bộ đội). Nhớ vụ phải lội nước, cõng lợn mãi từ xa về, thụt chân lợn chồm lên cả đầu. Thỉnh thoảng nhà bếp lại gọi sang bắt lợn xổng, quân ta truy đuổi tích cực lắm, lợn chui rào thì người cũng chui theo. Tay chân lúc nào cũng phảng phất mùi phân lợn. sau này được phổ biến rửa tay bằng muối sẽ hết hôi. Lớp học lúc đó chuyển sang làng bên (đất cao hơn thì phải). Giờ giải lao ra đứng coi con lợn sề vì lụt không có gì ăn nên gầy tong teo, đứng xệu xạo, run rẩy muốn ngã trông rất tội. Hình như đi bắn đợt sau (hôm ấy, lúc đầu trời hơi mưa) có mặc áo cỏ và đeo mặt nạ phòng độc thì phải (không biết đúng không). Nhớ nhớ quên quên, già rồi mà!